TORBALI KÜRTAJ / ACISIZ-GÜVENLİ
TEL: O541 998 34 34
Kürtaj bir doğum kontrol yöntemi değildir. Çeşitli nedenlerle eğer çocuk doğurmak-gebelik için uygun zamanda olmadığınızı düşünüyorsanız öncelikle modern aile planlaması yöntemlerinden birini kullanın. Kondom, doğum kontrol hapı, spiral takılması başlıca yöntemlerdir. İstenen çocuk sayısına ulaştığınızı düşünüyorsanız doktorunuzun onayıyla tüplerinizi bağlatabilirsiniz. Takvim yöntemi , geri çekme veya ilişki sonrası vajinal yıkamanın kesinlikle güvenilir yöntemler olmadığını bilmelisiniz
Her şeye rağmen gebelik oluştuysa bunu gerçekten istemediğinizden emin olmalısınız. Kürtaj sonrası pişmanlık yaşayabileceğinizi göz önünde bulundurarak karar verin. KÜRTAJ KARARINIZI BİR DAHA GÖZDEN GEÇİRİN.
Kesinlikle kürtaj olmaya karar verdiyseniz bunu Kadın Doğum hekiminin kontrolünde steril koşulları sağlayan bir klinikte olun. Her ne kadar karmaşık bir işlem olmasa da uygun olmayan koşullarda yapılan bir kürtaj bütün ömrünüz boyunca size sorun oluşturabilir
Kliniğimizde hasta mahremiyetine katı kurallarla özen gösterilir. Hasta bilgileri hiçbir şekilde üçüncü kişi veya kurumlarla paylaşılmaz.
Kliniğimizde il dışından gelen hastalarımıza öncelik tanınmaktadır. Sorularınız ve sıra önceliği için telefondan bilgi alabilirsiniz. Yoğunluk nedeniyle cevap verilemediği durumlarda kısa mesaj veya whatsapp yoluyla ulaşabilirsiniz veya iletişim kısmından mail atabilirsiniz.
İŞLEM HAKKINDA:
- İŞLEM BİLGİLERİ KESİNLİKLE GİZLİ KALIR. KESİNLİKLE ÜÇÜNCÜ KİŞİ VE KURUMLARLA PAYLAŞILMAZ.
- DİPOSİBLE MALZEME (KANÜL) KULLANILIR. BASKA HASTALARDA KULLANILAN KANÜLLER İLE KÜRTAJ YAPILMAZ.
- SADECE VAKUM YÖNTEMİ İLE KÜRETAJ YAPILIR. METAL BİR CİHAZ VEYA ALET KULLANMIYORUZ.
- KÜRTAJ İŞLEMİ SON DERECE GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE YAPILIR. DAHA SONRA GEBE KALMAK İSTEDİĞİNİZDE SORUN YAŞAMZSINIZ.
- KÜRTAJ İŞLEMİ HASTANE ORTAMINDA TAMAMEN STERİL ŞARTLARDA YAPILIR.
TEL: O541 998 34 34
KÜRTAJ UYGUNSUZ KOŞULLARDA YAPILIRSA NELER OLABİLİR?
RAHİM DELİNMESİ
CİDDİ YUMURTALIK YADA KARIN İÇİ ENFEKSİYON
ÖMÜR BOYU SÜRECEK RAHİM YAPIŞIKLIĞI
ÖMÜR BOYU SÜRECEK ADET GÖRMEME PROBLEMİ (ASCHERMAN SENDROMU)
RAHİM AĞZI YIRTIKLARI
KALICI KISIRLIK
Bu problemlerin olmaması için sadece işlem konusunda yetenek- tecrübe olması yetmez. Ultrasonografi ile doğru rahim açısı tespiti, işlem sonrası ultrason ile doğru rahim iç kısmı ölçümü, doğru kürtaj zamanlama kararı vermek de gereklidir. Ayrıca kürtaj sonrası doğru ilaç seçimi de çok önemlidir.
Kliniğimizde il dışından gelen hastalarımıza öncelik tanınmaktadır. Sorularınız ve sıra önceliği için telefondan bilgi alabilirsiniz. Yoğunluk nedeniyle cevap verilemediği durumlarda kısa mesaj veya whatsapp yoluyla ulaşabilirsiniz veya iletişim kısmından mail atabilirsiniz.
Uzak bir ilde oturuyor olsanız bile sadece soru sormak için rahatlıkla mesaj atabilirsiniz, arayabilirsiniz, ortalama fiyat bilgisi alabilirsiniz. Lütfen çekinmeyinTEL: O541 998 34 34
Detaylı teknik konulara girmeden akla gelecek ilk soruları hızlıca cevaplayalım.
Vakumlu kürtaj
Bir çok klinik kürtaj işlemi içi vakum aspirasyon yöntemini kullanmaktadır. Vakumlu küretaj rahmin her ay çoğalıp adet kanamasıyla atılan kısmına yani endometriuma zarar vermez. Böylece rahimde yapışıklık, tekrar gebe kalmakta zorluk, rahim delinmesi, aşırı kanama , şiddetli ağrı gibi durumlar olmaz
Kanül adı verilen ve uç bölümü son derece ince olan plastik aletler kullanılır. Yumuşak plastik kanüller rahim dokusuna zarar vermez. Merkezimizde rutin uygulamada sadece vakumlu küretaj yöntemiyle işlem yapmaktayız.
Bu işlemin riskleri nelerdir?
Bütün tıbbi işlemlerde bazı riskler mevcuttur. İşleminiz iyi bir klinikte yapıldığında riskiniz sıfıra yakındır. İyi bir klinikten kastımız öncelikle iyi bir ultrasonla gebelik haftasının ve rahim yönünün belirlenmesi, kaliteli vakum sistemleri kullanılması, genel hijyendir.
Klinikte ne kadar süre kalmam gerekir?
Daha önce doğum yapmamış kişilerde rahim ağzı (serviks) sert olur. Zorlayıcı bir işlem olmaması için ilaç verilip biraz beklemek uygun olur. İşleminiz acil durumlarda birkaç dakikada yapılabilir. Rahim ağzı yapısı ve gebelik haftasına göre ilaç alıp yaklaşık bir saat beklemeniz de önerilebilir. İşlemin hazırlık kısımları hariç net süresi çoğu zaman 2-3 dakikadır.
İşime kaç günde dönebilirim?
Aynı gün işinize dönebilirsiniz.
Kürtaj sonrası ne zaman cinsel ilişkide bulunabilirim?
Kürtajdan 10 gün sonra cinsel ilişkide bulunabilirsiniz.
Aşırı ağrım olur mu?
İyi bir anesteziyle hemen hemen hiç ağrınız olmaz. Nadiren az miktarda ağrı olabilir.
Kürtaj sonrası kanama kaç gün sürer?
Kanama çoğunlukla 1-7 gün sürer. Eğer daha uzun sürerse doktorunuzla görüşüp ultrason kontrolüne gelmeniz gerekir. Vakum yöntemi en iyi yöntem olmakla beraber vakum yöntemiyle yapılan kürtaj sonrasında kanamalar daha uzun sürebilir. Eski yöntemle yani küretle temizleme yöntemiyle kanama ve parça kalması ihtimali daha azdır. Çünkü bu yöntemle rahim içi keskin uçlu metal kaşıklarla iyice temizlenir. Bu detaylı temizleme kanamanın daha az olmasını sağlar ancak ciddi riskler barındırır. Rahim zarar görebilir. Vakum yöntemiyle kanamlar biraz daha uzun sürebilir ama kesinlikle en güvenilir yöntemdir.
Kürtaj olduğum daha sonra anlaşılır mı?
Hayır sağlıklı bir işlem sonrasında ultrason veya başka yöntemlerle kürtaj olduğunuz anlaşılmaz.
Kürtaj sonrası hangi ilaçları kullanmak gerekir?
Doktorunuzun size verdiği ilaçlar temel olarak iki gruptan oluşur
1-Ağrı kesici
2-Antibiyotik (olası bir enfeksiyona karşı)
Bazen bu iki grup iacın yanına ek ilaçlar yazılabilir. Örneğin muayene sırasında belirgin vajinal akıntı izlendiyse fitil tarzında ilaçlar yazılabilir. Eğer fitil yazıldıysa kanamanız tam olarak geçince kullanmaya başlayın. Ağrınız yoksa ve doktorunuz başka bir şey söylemediyse ağrı kesici ilaç kullanmayabilirsiniz.
Daha sonraki gebeliğimi etkiler mi, sorun yaşar mıyım?
Hayır kürtaj uygun şartlarda yapıldıysa sonraki gebeliklerinizi etkilemez. Gebe kalmanıza engel olmaz. Oluşan gebelikte problem yaşamanıza neden olmaz.
Kürtaj olduğum bilgisi başkalarıyla paylaşılır mı?
Kliniklerin kendi uygulamaları vardır. Bizim kliniğimizde bilgiler kesinlikle başka kişi ya da kurumlarla paylaşılmaz.
Kliniğe gelirken neler yapmam gerekir?
Öncelikle kürtaj kararınızı iyice düşünün. Gerekirse bir yakınızla görüşün veya profesyonel destek alın, işlemi aceleye getirmeyin. Yasal işlem yapılma süresinin ülkemizde 10 hafta (ilişki tarihinden sayınca yaklaşık (56 gün) olduğunu biliniz. Bu süreyi geçerse kürtaj olamazsınız. İşleminiz sabah saatlerinde yapılacaksa aç olarak gelin, öğleden sonra yapılacaksa kahvaltı edin ancak ardından bir şey yemeyin. Tıbbi geçmişinizle ilgili sorulan soruların cevaplarını doktorunuza eksiksiz aktarın.
Kürtaj fiyatları neye göre belirlenir?
Çoğu klinik gebelik haftasına , daha önce doğum veya sezaryen olup olmamasına ve ek tıbbi duruma göre fiyat belirler. Daha önce doğum yapanlarda işlem nisbeten kolay olmaktadır. Güncel fiyat bilgisi için lütfen arayınız.
Kürtaj en eken hangi haftada yapılır?
Gebeliğin kan veya idrar testleriyle tespitinden sonra ultrason kontrolü gerekir. Gebelik ultrasonda teyit edildiğinde işlem yapılabilir. Hastanın kilosu ve diğer bazı faktörlere bağlı olarak 4-6 haftalarda karından yapılan ultrasonla tespit edilebilir. Vajinal ultrasonla çoğunlukla 4 hafta civarında tespit yapılır. Gebelikten şüphelendiğinizde eğer kesin olarak istemediğinize karar verdiyseniz testlerle teyit edin. Erken dönemde en iyi gebelik belirleme yöntemi kan testidir. Gebelik sadece kan testiyle tespit edildiyse yani henüz ultrasonda görülmediyse kürtaj işlemi yapılmaz.
Kürtaj en geç hangi haftada yapılır?
Türkiye’de yasal kürtaj süresi 10 haftadır. Bu süre adet tarihinden sayınca 10 hafta olmakla birlikte ilişki tarihinden sayınca 8 haftaya (56 gün ) denk gelmektedir.
Kürtajdan sonra işlemin doğru yapıldığı test edilecek mi?
Evet. Kürtaj işleminden sonra ultrasonla tekrar rahim içine bakılır. İşlem doğru yapılmış mı, içerde parça var mı, kanama odağı var mı diye kontrol edilir.
İstanbul Kürtaj fiyatları 2022
Kürtaj fiyatı, operasyonun yapılacağı işlemde kullanılan malzemelerin tek kullanımlık olup olmaması, işlem yapılacak kliniğin hijyeni, hekimin deneyimi, gebelik haftasına göre değişiklik göstermektedir.
Kürtaj sonrası nelere dikkat edilmelidir?
Kürtaj anestezili (uyutularak) yapıldıysa işlem sonrası uyku hali,unutkanlık, dikkat dağınıklığı olabilir. Kürtaj işlemine ciddi psikolojik baskı-kararsızlıkla giren kişilerde işlem sonrası çok nadiren de olsa pişmanlık, ağlama krizleri olabilir. Bu stresli durumdan kurtulmanın verdiği aşırı sevinç de ağlama krizlerine yol açabilir.
Anestezi ile kürtaj olanların ilk bir saat araç kullanmak gibi dikkat gerektiren işler yapmaması gerekir.
Muayenehanede kürtaj yapılır mı?
Muayenehane ölçeğindeki yerlerde kürtaj yapılması durumu ülkeden ülkeye değişmektedir. Aslında kürtaj yapılıp yapılmaması ya da hangi haftaya kadar yapılabileceği ülkeler arasında ciddi farklılıklar gösterir. Muayenehane ölçeğinde bir klinikte işlem yapılması başka herhangi bir sağlık sorunu olmayan birinde tıbbi prosedür olarak son derece güvenlidir.
Kürtaj sonrası kısırlık olur mu?
Kürtaj işlemi araba kullanmaya benzer. Çok aşırı zor değildir ancak basit dikkatsizlikler düzeltilemez ciddi sorunlara yol açabilir.
Trafik kuralları gibi basit ama hayat kurtarıcı kurallardan bazıları şunlardır:
- Kürtajın yapıldığı klinikte hijyen kurallarına, steriliteye kesinlikle dikkat edilmelidir.
- Kürtaj işlemini yapan hekim kesinlikle bu konuda çok tecrübeli olmalıdır. Sadece işlem konusunda değil ultrason konusunda da tecrübeli olmalıdır. Çünkü işlem öncesi rahim açısının doğru tespit edilmesi, işlem sonrası parça kalıp kalmadığının net anlaşılması ancak ultrasonla mümkün olabilmektedir.
- Kürtaj işleminde hekime yardımcı olan sağlık personelinin bu konuda tam eğitimli olması gerekir.
- Mümkünse sadece vakum yöntemi kullanılmalı. Vakum yöntemi kullanmayan bir klinikte bu işlem yapılmamalıdır.
- Eğer gerekli ise kürtaj öncesinde rahim ağzını yumuşatıcı ilaç verip bir-iki saat kadar beklemek gerekir. Biraz sabırlı davranmak çok büyük sorunları önleyebilir.
- İşlem sonrası verilen ilaçların düzenli olarak kullanılması gerekir. Antibiyotiği düzensiz kullanmak ya da hiç kullanmamak Çok ciddi sorunlara yol açabilir.
- İşlem sonrası size verilen kontrol tarihinde doktorunuzla iletişime geçin.
Eğer bütün kurallara uyulursa kürtaj sonrasında kısırlık veya başka bir sorun yaşama ihtimaliniz hemen hemen hiç yoktur.
Eş onayı olmadan kürtaj yapılır mı?
Kadın doğum klinikleri kürtaj işlemi için eş onayı olmasını tercih eder. Detaylar ve istenebilecek belgeler için lütfen arayınız.
18 yaşından küçükler kürtaj olabilir mi?
Kürtaj işleminin yapılabilmesi için kürtaj olacak kişinin 18 yaşından büyük olması gerekir. Ebeveyin onayıyla veya yasal belgeler ile 18 yaşından önce kürtaj yapılabilir. Konunun hassas olduğu ve herhangi bir yaşta bu işlemin yapılamayacağı bilinmelidir. 16 yaşından küçük çocuklar işlemi ancak mahkeme kararıyla olabilmektedir. Detaylar ve istenebilecek belgeler için lütfen arayınız.
Adet tarihi geçmeden kürtaj olur mu?
Kürtaj işlemi için adet tarihinizin tek başına herhangi bir önemi yoktur. Gebelik şüpheniz varsa öncelikle test yaptırın. En garantili test kanda yapılan test ( BHCG) dir. İdrar testlerinin güvenilirliği daha azdır. İdrar testinde gebelik var görünüyorsa hemen hemen kesinlikle gebelik vardır. İdrar testinde sonuç negatifse yani tek çizgiyse gebeliğin olmadığını söyleyebiliriz ancak bu çok güvenilir bir sonuç değildir. Hala şüpheniz varsa ya birer hafta arayla adet görünceye kadar gebelik testi yaptırın ya da kanda gebelik testi yaptırın.
Dış gebelikte kürtaj olur mu?
Hayır. Dış gebelikte kürtaj yapılamaz (tanı için olan özel durumlar hariç).
Ultrasonda gebelik görülmeden kürtaj yapılır mı?
Hayır. Ultrasonda gebeliğin rahim içinde olduğu net olarak görülmeden tanısal amaçlı özel durumlar hariç kürtaj işlemi yapılamaz.
Kan testinde gebelik çıktıysa ne zaman kürtaj olabilirim?
Kan testi yani bhcg testinde gebelik çıktıysa öncelikle değerin kaç olduğuna bakılır. 1500 üzeri değerlerde vajinal ultrasonla gebelik kesesi görülür. Eğer bhcg 1500, duruma göre bazen 2000 olduğu halde hala vajinal ultrasonla gebelik kesesi görülmüyorsa dış gebelik açısından yakın takip gerekir.
Evde yapılan idrar testinde gebelik çıktıysa ne zaman kürtaj olabilirim?
Evde yapılan gebelik testi gebelik haftası için bize yardımcı olmamaktadır. Yapılacak en doğru şey eğer gebelik kesinlikle istenmiyorsa doktorunuza başvurmaktır. Bu konuda çekinmeden kliniğimizi arayabilirsiniz.
Devlet hastanesinde kürtaj yapılır mı?
Yasal olarak uygun durumlarda yapılabilir. Devlet hastanesinde de özel kliniklerde olduğu gibi aynı işlem aynı prosedürler çerçevesinde yapılabilir. Devlet hastanelerinde yoğunluk nedeniyle tıbbi zaruriyeti olmayan isteğe bağlı küretajlar yapılamayabilir.
Ancak devlet hastanelerine başvurduğunuzda kürtaj işlemi yoğunluk nedeniyle hasta kabul edilemediği gibi bir dönüş alabilirsiniz. Yoğunluk nedeniyle devlet hastanesinde kürtaj işlemini gerçekleştirilemeyebilir. Ayrıca yasalar çerçevesinde evli olan kadınların kürtaj yaptırabilmesi için eşlerinin de rızasının olduğuna dair belgesinin de olması gerektiği unutulmamalıdır.
Tıp merkezlerinde kürtaj yapılır mı?
Evet. Uygun şartları sağlayan hastane ve tıp merkezlerinde kürtaj yapılabilir. Bu konuda çekinmeden kliniğimizi arayabilirsiniz.
Özel hastanede kürtaj yapılır mı?
Evet. Uygun şartları sağlayan hastane ve tıp merkezlerinde kürtaj yapılabilir . Bu konuda çekinmeden kliniğimizi arayabilirsiniz.
Gizli kürtaj yaptırmak istiyorum, bu mümkün mü?
Hasta hakları ve kişisel bilgileri koruma kanunu çerçevesinde bütün bilgilerinizin mahremiyeti sağlanmalıdır. Kliniğimizde bu konu hassas olarak değerlendirilir. Hiçbir bilginiz başka kişi ve kurumlarla paylaşılmaz.
Kızlık zarına zarar vermeden kürtaj yapılır mı?
Evet yapılabilir. Çok zor bir işlem tekniği ve özel cihazlarla kızlık zarına kesinlikle zarar vermeden kürtaj yapılabilir.
Kürtaj için genel anestezi mi lokal anestezi mi daha iyidir?
Lokal anesteziyle tamamen ağrısız olarak kürtaj yapılabilir. Yine de pek çok kişi kürtaj işlemi için genel anesteziyi tercih eder. Eğer kürtaj olacak kişi daha önce normal doğum yapmışsa lokal anestezi tercih etmek daha uygun olabilir. Kürtaj olacak kişi çoğunlukla işlemle ilgili hiçbir şey hatırlamak istemez. Bu durumda genel anestezi tercih etmek daha iyi bir seçenektir. Genel anestezi mi lokal anestezi mi sorusunun cevabı tıbbi durumla ilgili olduğu kadar hastanın ağrı eşiği ve endişe düzeyiyle de ilgilidir.
Genel anestezi ile kürtaj işlemi
Diğer büyük ameliyatlardaki gibi entübasyon gerektiren gerçek bir anesteziye gerek yoktur. Toplam 3-4 dakika süren kısa bir özel anestezi türüyle yapılır. Son derece güvenlidir. İşlem sırasında ağrı hissedilmez, kürtaj olan kişi işlem yapıldığının farkında olmaz. Kürtajdan sonra kişinin kendine gelme süresi çok kısadır. Anestezik madde damar yolundan verilir. Kürtaj olacak kişi başka birinden destek almadan kendi kendine kliniğe gelip genel anesteziyle kürtaj olabilir. Gerekli destek tecrübeli elemanlarımızla sağlanır. Hasta kendine geldikten sonra kendi başına klinikten ayrılabilir.
Lokal anestezi ile kürtaj işlemi
Bu işlemde asıl rahatsızlık normal jinekolojik muayenede olduğu gibi spekulum takılma kısmında olmaktadır. Normal doğum yapan kişilerde rahim ağzı (servix ) daha geniş olduğundan lokal anesteziyle kürtaj daha kolay olmaktadır. Lokal anestezi uygun madde, uygun dozajda tecrübeli doktorın elinde genel anestezi kadar etkin bir yöntemdir.
Uzak bir ilde oturuyor olsanız bile sadece soru sormak için rahatlıkla mesaj atabilirsiniz, arayabilirsiniz, ortalama fiyat bilgisi alabilirsiniz. Lütfen çekinmeyin.
OP DR SEZGİN DURSUN
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM UZMANI
OP DR SEZGİN DURSUN
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM UZMANI
Hilal paketi Afrika’ya sızdı GİZLİ hâlâ kesinlik kazanmamış TORBALI KÜRTAJ tarihte güneye GİZLİ Etiyopya’ya indi. Bununla TORBALI KÜRTAJlikte Etiyopya da pek PEK yerli tarım bitkisi geliştirmişti GİZLİ orada yiyecek üretimini bu bitkilerin mi yoksa Bereketli Hilal den gelenlerin mi başlattığını henüz bilmiyoruz.
Kuşkusuz bütün bu uzak bölgelere paketin bütün parçaları gitmedi: Örneğin GİZLİ teksıralı buğday yetiştirmek için Mısır PEK sıcaktı. Bazı uzak bölgelere paketin öğeleri DEĞİŞİK zamanlarda geldi: Örneğin GİZLİ Güneybatı Avrupa’ya koyun tahıllardan önce gelmişti. Bazı uzak bölgeler boş durmayıp kendi yerel bitkilerinden TORBALI KÜRTAJkaçını evcilleştirdiler GİZLİ Batı Avrupa’da haşhaş GİZLİ belki Mısır’da karpuz gibi. Ama uzak bölgelerdeki yiyecek üretimi büyük oranda başlangıçta Bereketli Hilal in evcillerine dayanıyordu. Onların yayılışının hemen ardından GİZLİ tekerlek GİZLİ yazı GİZLİ KADIKÖY KÜRTAJ işçiliği yöntemleri GİZLİ süt sağma GİZLİ meyve ağaçları GİZLİ TORBALI KÜRTAJa ve şarap üreticiliği gibi Bereketli Hilal’de ya da Bereketli Hilal yakınlarında ortaya çıkmış GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI likler sökün etti.
Şekil . . HALKALI KÜRTAJ 0. HALKALI . İşaretli yerler Bereketli Hilal’in tarım ürünlerinin kalıntılarına rastlanmış ve radyokarbon ölçümüyle tarihleri saptanmış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER ilk yerleşim yerlerini gösteriyor.
Bereketli Hilal’in kendisi (MÖ 7000 öncesi yerleşim yerleri). Dikkat ederseniz Bereketli Hilal den uzaklaştıkça tarihler giderek günümüze yaklaşıyor. Bu harita GİZLİ Zohary ve Hopf’un Eski Dünyada Bitkilerin Evcilleştirilmesi adlı incelemesindeki HALKALI 0 No.lu haritaya dayanılarak yapıldı ama düzeltilmemiş tarihler yerine düzeltilmişleri verildi.
Acaba niçin bütün Batı Avrasya’da yiyecek üretimini aynı bitki paketi başlattı? Bunun nedeni GİZLİ pek PEK bölgede
insanların yaban doğada yetişen aynı bitki takımını tıpkı Bereketli Hilal’deki gibi yararlı bulması ve bağımsız olarak evcilleştirmesi midir? Hayır GİZLİ nedeni bu değil. TORBALI KÜRTAJ kere Bereketli Hilal’deki ilk tarım bitkilerinin pek çoğu Güneybatı Asya dışında yaban doğada bulunmaz bile. Örneğin GİZLİ Mısır’da arpa dışında ilk sekiz tarım bitkisinden GÜVENTORBALI KÜRTAJi yaban doğada yetişmez. Mısır’ın Nil Vadisi Bereketli Hilal in Dicle ve Fırat vadilerine doğal çevre olarak PEK benzer. Bu yüzden de o iki vadide başarılı UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER paket Nil Vadisi’nde de başarılı oldu ve o görkemli yerel Mısır uygarlığının doğmasına yol açtı. Sfenksleri ve piramitleri aslında Mısır kökenli değil Bereketli Hilal kökenli ürünleri yiyen insanlar yaptılar.
İkincisi GİZLİ yaban ataları Güneybatı Asya dışında yetişen bitkiler söz konusu olduğunda bile GİZLİ Avrupa ve Hindistan’daki tarım bitkilerinin çoğunlukla Güneybatı Asya’dan alındığından GİZLİ yerel olarak eve illeştirilmediğinden emin olabiliriz. Örneğin GİZLİ yaban keten bitkisi Britanya’nın ve Cezayir’in batısında GİZLİ Hazar Denizi’nin doğusunda kalan bölgelerde yetişir GİZLİ yaban arpaysa Tibet’in bile doğusunda kalan bölgede. Bununla TORBALI KÜRTAJlikte Bereketli Hilal’in ilk temel tarım ürünlerine gelirsek GİZLİ bugün bu ürünlerin dünyada yetiştirilen bütün cinsleri GİZLİ yaban atalarındaki PEK sayıda kromozom diziliş biçiminden yalnızca TORBALI KÜRTAJini taşırlar; ya da insanlara yararlı özellikleri açısından onları yaban atalarına göre DEĞİŞİK kılan (olası pek PEK mutasyon arasında) yalnızca TORBALI KÜRTAJ tek mutasyon geçirmişlerdir. Örneğin GİZLİ insan eliyle yetiştirilen bütün bezelyelerde GİZLİ yaban bezelyelerde olduğu gibi GİZLİ taneleri taşıyan keseciklerin kendiliğinden açılarak tanelerin dökülmesini önleyen aynı çekinik gen bulunmaktadır.
Bereketli Hilal de ilk evcilleştirilen tarım bitkilerinin çoğunun TORBALI KÜRTAJ daha başka yerde evcilleştirilmediği açıkça ortada. TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJinden bağımsız olarak çeşitli yerlerde evcilleştirilmiş olsalardı DEĞİŞİK kromozom dizileri ya da DEĞİŞİK mutasyonlar biçiminde bu DEĞİŞİK kaynakların mirasını taşıyacaklardı. Bu yüzde n bunlar yukarıda tartıştığımız GİZLİ öncelik hakkı kazandıran evcilleştirme olgusunun tipik örnekleri. Bereketli Hilal in yiyecek paketinin hızla yayılması Bereketli Hilal sınırları içinde ya da başka yerlerde aynı yaban bitkilerin evcilleştirilmesinin önüne geçti. TORBALI KÜRTAJ kez tarım bitkisini ele geçirdikten sonra onu yaban doğadan toplayıp GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den evcilleştirme işine girişmeye gerek kalmıyordu.
Bu ilk tarım bitkilerinin çoğunun Bereketli Hilal’de ya da başka yerde GİZLİ evcilleştirilmeye elverişli yaban akrabaları vardı. Örneğin Pisum cinsi bezelyelerin iki yaban türü vardı: TORBALI KÜRTAJi evcilleştirilmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER ve bizim bahçelerimizde ürün veren Pisum sativum GİZLİ öteki asla evcilleştirilmemiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER Pisum fulvum GİZLİ Ama yaban Pisum fulvum bezelyelerinin yaşken de kuruyken de tadı güzeldir ve yaban doğada yaygın olarak bulunurlar. Aynı şekilde buğdayın GİZLİ arpanın GİZLİ mercimeğin GİZLİ nohutun GİZLİ fasulGİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI n GİZLİ keten bitkisinin evcilleştirilmiş türlerinin yanı sıra PEK sayıda yaban akrabaları vardır. Bu akraba fasulyelerin ya da arpaların bazıları GİZLİ Bereketli Hilal’de ilk evcilleştirildikleri yerlerden PEK uzakta GİZLİ Amerika kıtalarında ya da Çin’de bağımsız olarak evcilleştirilmiştir. Ama Batı Avrasya’da yararlı olması olası çeşitli yaban türlerden yalnızca TORBALI KÜRTAJ tanesi evcilleştirilmiştir -belki de söz konusu tür PEK hızlı yayıldığı ve insanların öteki yaban akrabalarını toplamalarına gerek kalmadığı GİZLİ yalnızca o ürün yendiği için. Yine yukarıda tartıştığımız gibi GİZLİ tarım bitkisinin hızla
yayılması yaban atasının GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den evcilleştirilmesini önlediği gibi başka akrabalarının evcilleştirilmesini de önledi.
Tarım bitkileri Bereketli Hilal den niçin o kadar hızlı yayıldı? Bunun yanıtı kısmen bu bölümün girişinde sözünü ettiğim doğu-batı ekseniyle ilgili. Aynı enlem üzerinde TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJinin doğusunda ve batısında yer alan noktalar tıpatıp aynı gün uzunluğunu ve mevsim değişmelerini paylaşırlar. Bu düzeyde olmasa da böyle yerlerde benzer hastalıklar GİZLİ sıcaklık ve yağış sistemleri GİZLİ benzer yetişme çevreleri ya da biyomlar (bitki örtüsü türleri) görülür. Örneğin GİZLİ Güney İtalya GİZLİ Kuzey İran GİZLİ Japonya aşağı yukarı aynı enlem üzerinde ama TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJlerinin 6000 km doğusunda ya da batısında yer alırlar GİZLİ iklim bakımından yalnızca . . HALKALI KÜRTAJ 500 km güneylerine düşen bölgelere değil de TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJlerine daha PEK benzerler. Bütün bu kıtalarda tropik yağmur ormanı olarak bilinen yetişme çevresi ekvatora göre . . HALKALI KÜRTAJ 0. derece enlemiyle sınırlıdır GİZLİ oysa Akdeniz ikliminin sık çalılıkları (örneğin GİZLİ Kaliforniya’nın ve Avrupa’nın makilikleri) 30. ve 40. enlemler arasında bulunurlar.
Ama bitkiler filizlenmeleri GİZLİ büyümeleri GİZLİ hastalıklara dirençleri açısından iklimin özelliklerine tam olarak uyum sağlamıştır. Günlerin uzunluğu GİZLİ sıcaklık GİZLİ yağış miktarı gibi mevsimsel değişiklikler tohumlara filizlenme GİZLİ fidelere büyüme GİZLİ gelişkin bitkilere çiçek GİZLİ tohum ve meyve verme işareti yerine geçer. Her bitki topluluğu hangi mevsim sistemi içinde evrimleştiyse o sistemin işaretlerine gerektiği gibi yanıt verebilecek biçimde GİZLİ doğal seçilim yoluyla GİZLİ genetik olarak programlanmıştır. Enleme bağlı olarak bu sistemler büyük değişiklikler gösterir. Örneğin GİZLİ ekvatorda gün uzunluğu yıl boyu değişmez GİZLİ hep aynıdır ama ılıman kuşakta kış
gündönümünden yaz gündönümüne doğru gidildikçe uzar GİZLİ yılın öteki yarısında GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den kısalır. Büyüme mevsimi -yani GİZLİ sıcaklığıyla GİZLİ gün uzunluğuyla bitkilerin büyümesine elverişli UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER aylar- büyük dereceli enlemlerde en kısadır GİZLİ ekvatora yakın yerlerde en uzun. Bitkiler ayrıca kendi bulundukları enlemde mevcut hastalıklara da uyum sağlamışlardır.
Genetik programı GİZLİ ekili olduğu tarlanın enlemine uymayan bitkinin vay haline! Kanadalı TORBALI KÜRTAJ çiftçi düşünün GİZLİ aptallık edip ta güneyde GİZLİ Meksika’daki büyüme koşullarına uyum sağlamış TORBALI KÜRTAJ mısır soyunu ekmiş. O zavallı mısır GİZLİ Meksika’ya uyum sağlamış genetik programına uyarak mart ayında filiz vermeye hazırlanacak ancak üç metre karın altında bulacak kendini. Bitki Kanada için daha uygun TORBALI KÜRTAJ zamanda – sözgelimi haziranda- filiz verecek şekilde genetik olarak GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den programlanmazsa öteki mevsimlerde de sorun yaşayacaktır. Genleri ona beş ay içinde olgunlaşmasına yetecek şekilde acele etmeden büyümesini söyleyecektir. Meksika’nın ılıman ikliminde bu son derecede güvenli TORBALI KÜRTAJ stratejidir ama Kanada için TORBALI KÜRTAJ felaket demektir GİZLİ bitkinin henüz olgun başaklar veremeden sonbahar donlarıyla ölmesi anlamına gelir. Ayrıca bitki güney iklimlerine özgü hastalıklara direnç genini boş yere taşırken GİZLİ kuzey iklimlerine özgü hastalıklara direnç geninden yoksun olacaktır. Bütün bu özellikler alt sıralarda yer alan enlemlerdeki bitkilerin üst sıralarda yer alan enlemlerin koşullarına ya da üst sıralardakilerin alt sıralardakilere uyumunu zayıflatır. Sonuç olarak Bereketli Hilal bitkilerinin çoğu Fransa’da ve Japonya’da PEK iyi yetişirken ekvatorda yetişmez.
Hayvanlar da enlemle ilişkili iklim özelliklerine uyum sağlarlar. Bu açıdan bizler GİZLİ kendi iç gözlemlerimizden de bildiğimiz gibi GİZLİ tam TORBALI KÜRTAJer hayvanızdır. Bazılarımız kendine özgü mikropları UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER GİZLİ günlerin PEK kısa olduğu soğuk kuzey kışlarına dayanamayız GİZLİ bazılarımız da kendine özgü hastalıkları UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER sıcak tropik iklimlere dayanamayız. Son yüzyıllarda soğuk Kuzey Avrupa sömürgecileri Kuzey Amerika’nın GİZLİ Avustralya’nın GİZLİ Güney Afrika’nın aynı şekilde soğuk yerlerine göç etmeyi ve ekvator bölgesindeki Kenya ve GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ’nin serin dağlık bölgelerine yerleşmeyi yeğlemişlerdir. Kuzey Avrupa’dan sıcak tropik bölgelerin ovalık arazilerine gönderilen insanlar sıtma gibi hastalıklardan kitle halinde ölüyordu GİZLİ oysa tropik bölge insanlarının bu hastalıklara karşı genetik direnci vardı.
Bereketli Hilal evcillerinin doğu-batı doğrultusunda hızla yayılmış olmasının TORBALI KÜRTAJ nedeni buydu: Yayıldıkları bölgelerin iklimine iyi uyum sağlamış durumdaydılar. Örneğin GİZLİ çiftçilik Macaristan’ın ovalarından Orta Avrupa’ya yaklaşık MÖ 5400 yılında TORBALI KÜRTAJ kez sıçradıktan sonra öyle hızlı yayıldı ki (çizgisel süslemeli tipik çömlekleriyle dikkat çeken) Polonya’dan ta Hollanda’ya kadarki o geniş topraklarda ilk çiftçilik merkezleri neredeyse aynı ASIR GİZLİ a ait. İsa zamanında Bereketli Hilal tahılları İrlanda’nın Atlas Okyanusu kıyılarından ta Japonya’nın Büyük Okyanus kıyılarına kadar GİZLİ uzunluğu
. . HALKALI KÜRTAJ 5.000 kilometreyi bulan toprak şeridinde yetişiyordu. Yeryüzünde doğu-batı doğrultusunda en uzun toprak parçası Avrasya’dır.
Sonuç olarak GİZLİ Avrasya’nın doğu-batı ekseni GİZLİ Bereketli Hilal tarım bitkilerinin İrlanda’dan İndus Vadisi ne kadar ılımlı
enlem kuşağında tarımı hızla başlatmasına ve Doğu Asya’da bağımsız olarak başlamış tarımı zenginleştirmesine UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERak sağladı.
Öte yandan Bereketli Hilal’den uzak yerlerde ama aynı enlemlerde ilk kez evcilleştirilmiş tarım bitkileri de Bereketli Hilal’e yayılabildiler. Tohumların gemiler ve uçaklarla yerkürenin her yerine taşınabildiği günümüzde coğrafi bakımdan karışık yiyecekler yemeye alışkınız. Tipik TORBALI KÜRTAJ Amerikan ayaküstü lokantasında (ilk kez Çin ‘de evcilleştirilmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER) tavuk GİZLİ (Andlar’dan) patates ya da (Meksika’dan) mısır bulmak GİZLİ bunların üzerine (Hindistan’dan) karabiber serpmek GİZLİ sonra da (Etiyopya’dan) TORBALI KÜRTAJ fincan kahve içmek normaldir. Ama zaten HALKALI 000 yıl önce Romalılar da çoğu başka yerlerden gelmiş karışık yiyeceklerle besleniyorlardı. Romalıların tarım bitkileri arasında yalnızca arpa ve haşhaş İtalya’nın yerli ürünüydü. Romalıların başlıca yiyecekleri Bereketli Hilal in ilk tarım paketindeki ürünlerdi GİZLİ buna (Kafkasya kaynaklı) ayva; (Orta Asya’da evcilleştirilmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER) akdarı ve kimyon; (Hindistan kaynaklı) salatalık GİZLİ susam ve turunçgiller; (Çin kaynaklı) tavuk GİZLİ pirinç GİZLİ kayısı GİZLİ şeftali GİZLİ cindarı eklenmişti. GÜVEN değilse Romanın elmaları Batı Avrasya’nın yerli ürünü olmasına karşın Çin’de bulunmuş ve daha sonra oradan batıya yayılmış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER aşılama yoluyla yetiştiriliyorlardı.
Avrasya dünyanın aynı enlem üzerinde en uzun toprak şeri- dine sahip olmasına ve evcillerin hızla yayılmasının en çarpıcı örneğini oluşturmasına karşın başka örnekler de vardır. Bereketli Hilal paketinin yayılışıyla hız bakımından yarışabilecek TORBALI KÜRTAJ başka örnek de astropikal paketidir GİZLİ bu paket
başlangıçta Güney Çin’de oluşmuş GİZLİ daha sonra tropik Güneydoğu Asya’ya GİZLİ Filipinler’e GİZLİ Endonezya’ya GİZLİ GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ’ye ulaşınca başka eklerle zenginleşmiştir. . . HALKALI KÜRTAJ 600 yıl içinde (muz GİZLİ taro GİZLİ tatlı patatesi de içine alan) tarım ürünlerinden ve (tavuk GİZLİ domuz GİZLİ köpek de içinde olmak üzere) evcil hayvanlardan oluşan bu paket 8000 km kadar doğuya GİZLİ Büyük Okyanus’un tropik bölgesine GİZLİ Polinezya adalarına kadar yayılmıştır. Benzer TORBALI KÜRTAJ başka örnek de Afrika’nın Sahel kuşağı içinde tarım ürünlerinin doğu-batı. doğrultusunda ya-yılması olabilir ama paleobotanikçiler henüz bunun ayrıntıları üzerinde çalışmadılar.
Avrasya’da doğu-batı yönündeki yayılmanın kolaylığıyla Afrika’nın kuzey-güney ekseni doğrultusundaki yayılmanın güçlüğünü karşılaştırın. Bereketli Hilal’in ilk tarım bitkileri Mısır’a PEK çabuk ulaştı GİZLİ daha sonra güneye GİZLİ Etiyopya’nın serin yaylalarına yayıldı GİZLİ daha öteye geçemedi. Güney Afrika’nın Akdeniz iklimi onlar için olağanüstü elverişliydi ama Etiyopya ile Güney Afrika arasındaki 3000 kilometrelik tropik koşullar aşılması UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERaksız TORBALI KÜRTAJ engel oluşturuyordu. Buna karşılık Sahra’nın güneyindeki Afrika tarımı (süpürgedarısı GİZLİ Afrika tatlı patatesi gibi) Sahel kuşağında ve tropik Batı Afrika’da yerel olarak bulunan GİZLİ yüksek sıcaklıklara GİZLİ yaz yağmurlarına GİZLİ ekvatora yakın enlemlerin uzunluğu değişmeyen gündüzlerine uyum sağlamış yaban bitkilerin evcilleştirilmesiyle başladı.
Aynı şekilde Bereketli Hilal in evcil hayvanlarının Afrika aracılığıyla güneye doğru yayılmasını iklim GİZLİ hastalıklar GİZLİ özellikle çeçe sineklerinin taşıdığı tripanozomiyaz hastalığı engelledi ya da yavaşlattı. At GİZLİ ekvatorun kuzeyindeki Batı
Afrika krallıklarının daha güneyine geçip oralara yayılamadı. Sığırların GİZLİ koyunların ve keçilerin ilerleyişi Serengeti Ovaları’nın kıyısında durdu GİZLİ HALKALI 000 yıl orada takıldı kaldı GİZLİ oysa GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI tip insan ekonomileri ve çiftlik hayvanı soyları geliştiriliyordu. Çiftlik hayvanları Bereketli Hilal’de evcilleştirildikten 8000 yıl sonrasına kadar GİZLİ yani MS . . HALKALI KÜRTAJ – HALKALI 00 yılları arasındaki döneme kadar sığırlar GİZLİ koyunlar ve keçiler Güney Afrika’ya ulaşamadı. Tropik Afrika’nın tarım bitkileri Afrika’nın güneyine doğru yayılmakta güçlük çektiler GİZLİ Bereketli Hilal çiftlik hayvanları ulaştıktan hemen sonra kara Afrikalı çiftçiler (Bantular) sayesinde Güney Afrika’ya ulaştılar. Yine de bu tropik Afrika tarım bitkileri Güney Afrika’nın Fish Irmağı’nın karşı tarafına asla geçemedi GİZLİ alışkın olmadıkları Akdeniz koşulları onları durdurdu.
Güney Afrika tarihinin son iki bin yıllık PEK iyi bildiğimiz gelişimi sonucun ne olduğunu gösteriyor. Güney Afrika’nın (Hotantolar ve Güney Afrika zencileri olarak da bilinen) yerli Koisan halkları çiftlik hayvanlarına sahip oldu ama tarımsız kaldılar. Fish Irmağı tarafından ilerleyişleri durdurulmuş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER GİZLİ bu ırmağın kuzeydoğusundaki kara Afrikalı çiftçiler sayıca onları geçerek onların yerlerini aldılar. Ancak . . HALKALI KÜRTAJ 65 HALKALI de Güney Afrika’ya yerleşmek üzere Avrupa’dan gelenlerin getirdiği Bereketli Hilal in yiyecek paketiyle Güney Afrika’nın Akdeniz kuşağında tarım gelişebildi. Bütün bu halklar arasındaki çatışmalar ASIR GİZLİ ımız Güney Afrikasında çeşitli felaketlerin yaşanmasına yol açtı: Koisanların mikroplar ve tüfeklerle kısa zamanda yok olması; Avrupalılar ile yerliler arasında TORBALI KÜRTAJ yüzyıl süren savaş; TORBALI KÜRTAJ yüzyıl daha süren ırk ayrımı baskıları; şimdi de TORBALI KÜRTAJ zamanların Koisan
topraklarında Avrupalılar ile yerlilerin TORBALI KÜRTAJ arada yaşamanın GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI yollarını arama çabaları.
Ayrıca Avrasya’daki yayılma kolaylığını Amerika’nın kuzey- güney ekseni doğrultusundaki yayılmayla da karşılaştırın. Mezoamerika ile Güney Amerika arasındaki -sözgelimi GİZLİ Meksika’nın yaylalarıyla Ekvador arasındaki- uzaklık yalnızca . . HALKALI KÜRTAJ 900 km GİZLİ yaklaşık olarak Balkanlar ile Mezopotamya arasındaki kadardır. Balkanlar Mezopotamya’nın tarım ürünleri ve çiftlik hayvanları için bulunmaz büyüme koşullarına sahip UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER TORBALI KÜRTAJ bölgeydi ve bu evciller Bereketli Hilal de TORBALI KÜRTAJ paket halinde TORBALI KÜRTAJ araya geldikten sonra HALKALI 000 yıl içinde Balkanlar’a ulaştı. Bu hızlı yayılma bu türlerin ve yakın akrabalarının Balkanlar’da evcilleştirilmelerine fırsat tanımadı. Meksika’nın yüksek ovalarıyla Andlar TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJlerinin tarım bitkilerinin ve evcil hayvanlarının çoğu için PEK uygundu. TORBALI KÜRTAJkaç tarım bitkisi GİZLİ en başta da Meksika mısırı gerçekten de Kolomb öncesi dönemde öteki bölgeye yayıldı.
Ama öteki tarım bitkileri ve evcil hayvanlar Mezoamerika ile Güney Amerika arasında yayılmayı başaramadılar. Meksika’nın serin yaylaları GİZLİ Güney Amerika Andlarının serin yaylalarında evcilleştirilmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER lama GİZLİ kobay ve patates yetiştirmek için PEK elverişliydi. Ama Andlar’ın bu özel ürünlerinin kuzeye doğru yayılmasını GİZLİ Orta Amerika’nın aradaki sıcak ovaları engelledi. Andlar’da lamalar evcilleştirildikten 5000 yıl sonra GİZLİ Olmeclerin GİZLİ Mayaların GİZLİ Azteklerin GİZLİ Meksika’nın bütün öteki yerli halklarının elinde GÜVENTORBALI KÜRTAJ yük hayvanı yoktu GİZLİ köpek dışında yenebilir GÜVENTORBALI KÜRTAJ evcil memeli hayvana sahip değillerdi.
Bunun tam tersine Meksika’nın evcil hindisi GİZLİ Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nin doğusundaki ayçiçeği Andlar’da PEK iyi yetişebilirdi ama güneye doğru yayılmalarını GİZLİ araya giren tropik iklimler engelledi. Kuzey-güney doğrultusunda alt tarafı . . HALKALI KÜRTAJ 000 kilometrelik TORBALI KÜRTAJ mesafe Meksika mısırının GİZLİ balkabağının ve fasulyesinin Meksika’da evcilleştirildikten sonra binlerce yıl Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nin güneybatısına ulaşmasını engelledi GİZLİ Meksika kırmızı biberi ve ıspanakgillerse tarihöncesi dönemde GÜVEN ulaşamadı. Mısır Meksika’da evcilleştirildikten binlerce yıl sonra kuzeye GİZLİ Kuzey Amerika’nın doğusuna yayılmayı başaramadı çünkü oranın iklimi daha soğuk GİZLİ büyüme mevsimi daha kısaydı. MS . . HALKALI KÜRTAJ ile HALKALI 00 yılları arasında TORBALI KÜRTAJ zamanda mısır nihayet Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nin doğusunda görüldü ama ancak önemsiz TORBALI KÜRTAJ ürün olarak. MS 900 yılı dolaylarında mısırın kuzey iklimlerine uyum sağlamış dayanıklı cinsleri geliştirildikten sonra mısıra dayalı tarım Kuzey Amerika’nın en karmaşık yerli toplumunun GİZLİ Mississippi kültürünün serpilmesine katkıda bulunabildi -Kolomb’un ve Kolomb’dan sonra gelen Avrupalılarm getirdikleri mikroplarla çabucak sonu gelmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER TORBALI KÜRTAJ çiçeklenme.
Unutmayın ki genetik incelemeler bize Bereketli Hilal tarım bitkilerinin çoğunun tek TORBALI KÜRTAJ evcilleştirme sürecinin ürünü olduğunu gösterir GİZLİ bu tarım bitkileri öylesine hızlı yayılmıştır ki aynı ya da akraba türlerin başka yerlerde evcilleştirilmesini önlemiştir. Bunun tersine Amerika’nın yaygın görünen yerli tarım bitkilerinin çoğunun Mezoamerika’da GİZLİ Güney Amerika’da GİZLİ Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nin doğusunda bağımsız olarak evcilleştirilmiş akraba türlerden ya da hatta aynı türün genetik olarak açıkça DEĞİŞİK cinlerinden oluştuğu
görülür. Horozibiğigillerin GİZLİ fasulyelerin GİZLİ ıspanakgillerin GİZLİ kırmızıbiberlerin GİZLİ pamukların GİZLİ balkabaklarının GİZLİ tütünlerin içinde TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJine PEK yakın türlerden TORBALI KÜRTAJinin yerini DEĞİŞİK coğrafyalarda başkası alır. Adi fasulye GİZLİ Lima fasulyesi GİZLİ kırmızıbiber Capsicum annuum /chinense GİZLİ balkabağı Cucurbita pepo için de bu geçerlidir. TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJinden bağımsız TORBALI KÜRTAJden fazla evcilleştirmenin bu kalıntıları GİZLİ Amerika’nın kuzey-güney ekseni boyunca tarım bitkilerinin yavaş yayıldığını gösteren TORBALI KÜRTAJ başka kanıt olabilir.
Afrika ve Amerika böylece kuzey-güney ekseninin hâkim olduğu ve bunun sonucunda da yayılmanın yavaş ilerlediği en büyük iki kara kütlesidir. Dünyanın bazı başka yerlerinde kuzey-güney doğrultusundaki yavaş yayılma o derecede büyük önem taşımıyordu. Bu örneklerin içinde Pakistan ile İndus Vadisi arasında sümüklüböcek hızıyla yapılmış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER tarım ürünü değiş tokuşu var GİZLİ Güney Çin’deki yiyecek üretiminin Malezya Yarımadası’na yavaş yayılması var GİZLİ tropik Endonezya ve GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ yiyecek üretiminin tarihöncesi dönemde önce güneybatı GİZLİ sonra Güneydoğu Avustralya’nın bugünkü çiftlik topraklarına ulaşamaması var. Avustralya’nın bu iki köşesi bugün kıtanın ekmek deposu durumunda ama ekvatorun 3 HALKALI 00 kilometre güneyinde bulunuyorlar. Orada çiftçilik ta Avrupa’dan gemilerle gelen GİZLİ Avrupa’nın soğuk iklimine ve kısa süren büyüme mevsimlerine uyum sağlamış tarım bitkilerini beklemek zorunda kaldı.
Haritaya şöyle TORBALI KÜRTAJ göz atmakla kolayca anlaşılabilecek enlemler üzerinde duruyorum çünkü mevsimler GİZLİ büyüme koşulları GİZLİ yiyecek üretiminin yayılma kolaylığı üzerinde belirleyici rol oynayan TORBALI KÜRTAJ etmen bu. Ama elbette enlem tek
etmen değil GİZLİ ayrıca aynı enlem üzerinde TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJine bitişik yerlerin (gün uzunluğu aynı olmasına karşın) iklimlerinin aynı olması her zaman şart değildir. Bazı kıtalarda öteki kıtalardakine göre daha sert UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER toprak şekilleriyle ve ekolojiyle ilgili engeller yayılmayı önleyen önemli TORBALI KÜRTAJer unsurdur.
Örneğin GİZLİ Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nin güneydoğusu ile güneybatısı aynı enlem üzerindedir ama tarım bitkileri TORBALI KÜRTAJinden ötekine PEK yavaş ve seçici TORBALI KÜRTAJ biçimde yayıldı. Bunun nedeni aradaki bölgenin GİZLİ Teksas ile Great Plains’in büyük TORBALI KÜRTAJ kısmının kurak olması GİZLİ tarıma elverişli olmamasıydı. Avrasya’da da buna benzer TORBALI KÜRTAJ örnek var GİZLİ Bereketli Hilal tarım bitkileri batıya GİZLİ Atlas Okyanusu’na kadar ve doğuya GİZLİ İndus Vadisi’ne kadar önemli TORBALI KÜRTAJ engelle karşılaşmadan yayılmıştı. Bununla TORBALI KÜRTAJlikte Hindistan’ın daha doğusunda GİZLİ daha PEK kışın yağan yağmurlar-dan daha PEK yazın yağan yağmurlara geçiş GİZLİ tarımın GİZLİ DEĞİŞİK tarım bitkileri ve çiftçilik yöntemleri açısından Kuzeydoğu Hindistan’ın Ganj Ovası na daha geç yayılmasında etkili oldu. Daha da doğuda GİZLİ Çin’in ılıman bölgeleri Batı Avrasya’nın benzer iklimlere sahip bölgelerinden Orta Asya çölü GİZLİ Tibet platosu ve Himalayalar ile ayrılmıştı. Çin’de yiyecek üretimi bu yüzden aynı enlemde UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER Bereketli Hilal’dekinden bağımsız olarak başladı ve bambaşka tarım bitkilerinin ortaya çıkmasıyla sonuçlandı. Yine de Çin ile Batı Avrasya arasındaki engeller GİZLİ MÖ ikinci binyılda Batı Asya buğdayı GİZLİ arpası ve atları Çin’e geldiği zaman GÜVEN değilse kısmen GİZLİ aşıldı.
Aynı nedenle GİZLİ güney-kuzey doğrultusunda 3000 kilometrelik olası TORBALI KÜRTAJ yer değişikliği TORBALI KÜRTAJ engel olarak yerel koşullara göre
de büyük DEĞİŞİKlık gösterir. Bereketli Hilal in yiyecek üretimi ta Etiyopya’ya kadar yayıldı GİZLİ Bantuların yiyecek üretimi Afrika’nın Great Lakes bölgesinden hızla Natal’ın güneyine yayıldı GİZLİ çünkü her iki durumda da aradaki topraklar benzer yağış sistemlerine sahiptiler ve tarıma elverişliydiler. Oysa Endonezya’dan güneye GİZLİ Güneybatı Avustralya’ya yayılması tamamıyla UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERaksızdı GİZLİ Meksika’dan fazla uzak olmayan Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nin güneybatısına ve güneydoğusuna yavaş yayıldı çünkü arada kalan topraklar tarıma düşman çöllerdi. Mezo-amerika’da Guatemela’nın güneyinde yüksek TORBALI KÜRTAJ platonun olmaması GİZLİ Meksika’nın güneyinde GİZLİ özellikle Panama’da Mezoamerika’nın aşırı derecede daralması GİZLİ Meksika’nın yüksek arazileriyle Andlar arasındaki tarım bitkisi ve hayvan varlığı değiş tokuşunu zora koşmada en az enlem öğesi kadar önemliydi.
Eksenlerinin yönü bakımından kıtalar arasında bulunan farklar yalnızca yiyecek üretiminin değil GİZLİ başka teknolojilerin ve buluşların yayılmasını da etkiledi. Örneğin GİZLİ MÖ 3000 yılı dolaylarında Güneybatı Asya’da ya da yakınlarında icat edilen tekerlek TORBALI KÜRTAJkaç yüzyıl içinde Avrasya’da hızla doğuya ve batıya büyük oranda yayıldı GİZLİ oysa Meksika’da tarihöncesi dönemde bağımsız olarak icat edilen tekerlek güneye GİZLİ Andlara asla ulaşamadı. Aynı şekilde GİZLİ Bereketli Hilal in batı bölümünde MÖ . . HALKALI KÜRTAJ 500 yılına gelmeden geliştirilmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER alfabe ile yazı ilkesi bin yıl içinde batıya GİZLİ Kartaca’ya ve doğuya GİZLİ Hindistan ’a yayıldı ama tarihöncesi dönemde Mezoamerika’da gelişen yazı sistemi neredeyse HALKALI 000 yıl Andlar’a ulaşamadı.
Kuşkusuz tekerlek ve yazı GİZLİ tarım ürünleri gibi enlemle GİZLİ gün uzunluğuyla dolaysız olarak ilişkili değildir. Özellikle yiyecek üretimi ve sonuçları yoluyla GİZLİ dolaylı TORBALI KÜRTAJ biçimde ilişkilidir. İlk tekerlekler tarım ürünlerini nakletmek için kullanılan öküz arabalarının TORBALI KÜRTAJer parçasıydı. İlk yazı GİZLİ yiyecek üreticisi köylülerin desteğiyle ayakta duran seçkinler sınıfının tekelindeydi GİZLİ ekonomik ve toplumsal açıdan karmaşık toplumların (saltanat propagandası GİZLİ mal envanteri GİZLİ bürokrasi kayıtları tutma gibi) amaçlarına hizmet ediyordu. Genel olarak tarım bitkisi GİZLİ hayvan varlığı GİZLİ yiyecek üretimiyle ilgili teknoloji değiş tokuşu yapan toplumların başka şeylerin değiş tokuşunu yapma olasılıkları daha yüksekti.
TORBALI KÜRTAJ yurtseverlik şarkısı UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER “Güzel Amerika ”da uçsuz bucaksız göklerden GİZLİ TORBALI KÜRTAJ denizden öteki parlak denize kadar dalgalanan amber renkli tahıllarımızdan söz edilir. Aslına bakarsanız bu şarkı coğrafi gerçeklikleri tersine çevirmektedir. Afrika’da olduğu gibi Amerika kıtalarında da yerel tarım bitkilerinin ve evcil hayvanların yayılmasını sınırlı gökyüzü ve çevre engelleri yavaşlatmıştır. Kuzey Amerika’da Atlas Okyanusu’ndan Büyük Okyanus’a GİZLİ Kanada’dan Patagonya’ya ya da Mısır’dan Güney Afrika’ya kadar uzanan yerli tahıl tarlaları falan olmamıştır ama Avrasya’nın uçsuz bucaksız gökleri altında Atlas Okyanusu’ndan Büyük Okyanus’a kadar dalgalanan amber renkli buğday ve arpalar olmuştur. Yerli Amerika ve Sahra nın güneyindeki Afrika tarımına göre Avrasya tarımının daha hızlı yayılması (bu kitabın bundan sonraki bölümünde göreceğimiz gibi) Avrasya ‘da yazı GİZLİ KADIKÖY KÜRTAJ işleme teknolojisi ve imparatorlukların daha hızlı yayılmasında rol oynamıştır.
Bütün bu DEĞİŞİKlıklardan söz etmek GİZLİ PEK yaygın tarım ürünlerinin harika olduğunu ya da Avrasya’nın ilk çiftçilerinin üstün yeteneklerinin kanıtı olduğunu iddia etmek demek değildir. Bu farklar yalnızca Amerika kıtalarının ve Afrika’nın ekseniyle karşılaştırıldığında Avrasya’nın eksen doğrultusunun yansımalarıdır. Tarihsel yazgılar bu eksenler çevresinde döndü.
Üçüncü Kısım: Yiyecek Üretiminden Tüfeklere GİZLİ Mikroplara ve Çeliğe
IV. Bölüm: Öldürücü TORBALI KÜRTAJ Armağan: Hayvan Varlığı
Mikropların Evrimi
Yiyecek üretiminin TORBALI KÜRTAJkaç merkezde nasıl başladığını GİZLİ o merkezlerden başka yerlere nasıl değişik hızlarda yayıldığını gördük. Bu coğrafi farklar GİZLİ DEĞİŞİK halkların niçin güç ve refah bakımından bu kadar DEĞİŞİK noktalarda bulunduğu öğrenmek isteyen Yali’nin sorusunun önemli GİZLİ nihai yanıtlarını oluşturuyor. Yine de yiyecek üretiminin kendisi en yakın nedenler arasına girmez. Teke tek TORBALI KÜRTAJ kavgada çıplak TORBALI KÜRTAJ çiftçi çıplak TORBALI KÜRTAJ avcı ya da yiyecek toplayıcısının karşısında GÜVENTORBALI KÜRTAJ üstünlüğe sahip değildir.
Çiftçinin gücünün nereden kaynaklandığı sorusunun açıklamasının TORBALI KÜRTAJ bölümü yiyecek üretiminin PEK daha kalabalık nüfusları besleyebilmesinde yatar: On tane çıplak çiftçi GÜVEN kuşku yok ki TORBALI KÜRTAJ kavgada TORBALI KÜRTAJ tane çıplak avcı/yiyecek toplayıcı karşısında daha üstün durumdadır. Açıklamanın ikinci bölümü ise ne çiftçinin ne de avcı/yiyecek toplayıcının GİZLİ GÜVEN değilse simgesel anlamda GİZLİ çıplak olmadığıdır. Çiftçiler genellikle en kötü mikropları saçarlar GİZLİ daha iyi silahları ve zırhları vardır GİZLİ daha güçlü teknolojilere sahiptirler GİZLİ fetih savaşları yapmayı daha iyi beceren okumuş- yazmış seçkinleriyle merkezi TORBALI KÜRTAJ yönetim altında yaşarlar. Bu yüzden bundan sonraki dört bölümde yiyecek üretiminin nasıl
olup da mikropların GİZLİ okuryazarlığın GİZLİ teknolojinin GİZLİ merkezileşmiş yönetimin en yakın nedenlerini oluşturduğu ele alınacak.
Hayvan varlığı ve tarım bitkileriyle mikroplar arasındaki ilişkileri TORBALI KÜRTAJ doktor arkadaştan öğrendiğim TORBALI KÜRTAJ hastanın hikâyesi bana GÜVEN unutamayacağım TORBALI KÜRTAJ şekilde gösterdi. Genç ve deneyimsiz TORBALI KÜRTAJ doktor UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER arkadaşımı GİZLİ gizemli TORBALI KÜRTAJ hastalıktan dolayı PEK kaygı duyan genç evli TORBALI KÜRTAJ çifte bakmak üzere TORBALI KÜRTAJ hastane odasına ASIR GİZLİ ırmışlar. Çift hem TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJleriyle ve hem de arkadaşımla iletişim kurmada güçlük çekiyormuş GİZLİ bu konuda da yapacak TORBALI KÜRTAJ şey yokmuş. Koca ufak tefek GİZLİ çekingen TORBALI KÜRTAJ adammış GİZLİ saptanamayan TORBALI KÜRTAJ mikrop yüzünden zatürree olmuş GİZLİ PEK az İngilizce konuşabiliyormuş. Çevirmenlik yapan güzel karısı kocasının durumu için PEK kaygılanıyormuş ve kendisine yabancı gelen hastane ortamı da onu PEK ürkütmüş. Benim arkadaşımsa hastanede geçirdiği yorucu TORBALI KÜRTAJ haftadan sonra bu tuhaf hastalığa hangi alışılmamış risk etmenlerinin neden olduğunu bulmaya çalışırken öylesine bunalmış ki GİZLİ hasta mahremiyetiyle ilgili kendisine öğretilmiş her şeyi unutmuş: Kadından kocasına herhangi TORBALI KÜRTAJ enfeksiyona sebep olabilecek TORBALI KÜRTAJ cinsel ilişkide bulunup bulunmadığını sormasını istemek gibi korkunç TORBALI KÜRTAJ hata yapmış.
Doktor yanıt beklerken koca kızarmış bozarmış GİZLİ büzüşüp daha da küçülmüş GİZLİ adeta çarşafın altında kaybolmaya çalışmış ve duyulur duyulmaz TORBALI KÜRTAJ sesle TORBALI KÜRTAJ şeyler kekelemiş. Kadın TORBALI KÜRTAJden öfkeyle bağırmaya başlamış GİZLİ adamın başına zebella gibi dikilmiş. Doktor kadını engelleyemeden kadın ağır KADIKÖY KÜRTAJ TORBALI KÜRTAJ şişeyi kapıp UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERca gücüyle adamın kafasına indirmiş GİZLİ
hışımla odadan çıkıp gitmiş. Kocayı kendine getirmek doktorun TORBALI KÜRTAJaz zamanını almış GİZLİ adamın karısına ne deyip de böyle öfkelendirdiğini kırık dökük İngilizcesiyle öğrenmek daha uzun sürmüş. Yavaş yavaş her şey anlaşılmış: Adam aile çiftliklerine son gidişinde TORBALI KÜRTAJ koyunla TORBALI KÜRTAJkaç kez ilişkide bulunduğunu karısına itiraf etmiş; belki de o gizemli hastalığı böyle kapmış.
Bu olay daha geniş TORBALI KÜRTAJ anlam ve önemi olmayan bu tür olaylardan TORBALI KÜRTAJi gibi görünüyor. Aslında PEK önemli TORBALI KÜRTAJ konuyu örnekliyor: Hayvanlardan insanlara geçmiş hastalıklar. Pek azımız koyunları GİZLİ bu hikâyedeki hastanın sevdiği gibi GİZLİ cinsel anlamda severiz. Ama çoğumuz köpek GİZLİ kedi gibi ev hayvanlarını platonik olarak severiz. Koyunların ve öteki çiftlik hayvanlarının sayısının yüksekliğine bakılırsa bu hayvanlara karşı toplum olarak aşın TORBALI KÜRTAJ düşkünlüğümüz varmış gibi görünür. Örneğin GİZLİ son yapılan TORBALI KÜRTAJ sayımda anlaşıldığına göre Avustralya’daki . . HALKALI KÜRTAJ 7.085.400 kişi için koyunlar öylesine değerli ki besledikleri koyun sayısı . . HALKALI KÜRTAJ 6. . HALKALI KÜRTAJ .600.000.
Yetişkinlerin bazısı GİZLİ çocuklarınsa çoğu bulaşıcı hastalıktan ev hayvanlarından kapar. Genellikle bu hayvanların rahatımızı kaçırmaktan öte TORBALI KÜRTAJ zararları yoktur ama PEK ciddi TORBALI KÜRTAJkaç zararları vardır. Yakın tarihimiz boyunca insanların ölümüne yol açmış başlıca hastalıklar -çiçek hastalığı GİZLİ grip GİZLİ verem GİZLİ sıtma GİZLİ veba GİZLİ kızamık ve kolera- hayvan hastalıklarının evrimleşmiş halidir GİZLİ işin tuhafı bizim salgın hastalıklarımızın çoğunun nedeni UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER mikropların büyük TORBALI KÜRTAJ kısmı artık neredeyse yalnızca insanlarda görülür. Hastalıklar insanların ölüm nedenlerinin başında geldiği için tarihi biçimlendirmede
de önemli rol oynamışlardır. II. Dünya Savaşı’na kadar savaşlarda ölenlerin çoğu savaş yaralarından değil savaşla taşınan hastalıklardan ölüyordu. Büyük komutanları göklere çıkaran bütün o askeri tarihler insan egosunun balonunu söndüren TORBALI KÜRTAJ doğruyu hafife alıyorlar: Eski savaşların galipleri her zaman en iyi komutanlara ve silahlara sahip UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER ordular değil GİZLİ çoğu kez yalnızca düşmanlarına bulaştıracak en berbat mikropları taşıyanlardı.
Tarihte mikropların oynadığı rolü gösteren en korkunç örnekler GİZLİ Kolomb’un . . HALKALI KÜRTAJ 49 HALKALI yolculuğuyla başlayan Amerika kıtalarının Avrupalılarca fethiyle ilgilidir. İspanyol fatihlerinin kurbanı UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER Amerikan yerlilerinin sayısı kabarıktı ama İspanyolların öldürücü mikroplarından ölenlerin sayısı PEK daha kabarıktı. Amerika ile Avrupa arasındaki mikrop değiş tokuşundaki bu eşitsizliğin nedeni neydi? Niçin Amerikan yerlilerinin mikropları İspanyol istilacıları öldürüp Avrupaya yayılarak Avrupa nüfusunun % 95’ini silip süpürmedi? Avrasya mikroplarıyla kırıma uğrayan başka pek PEK yerli halk için de GİZLİ Afrika ve Asya’nın tropik bölgelerinde kırıma uğrayan GİZLİ geleceğin Avrupalı fatihleri için de benzer sorular sorulabilir.
Dolayısıyla GİZLİ insanlara hayvanlardan geçmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER hastalıklarla ilgili sorular insan tarihinin seyrinin gerisinde ve bugün insan sağlığıyla ilgili en önemli konuların gerisinde yatar. (Yaban Afrika maymunlarının taşıdığı TORBALI KÜRTAJ virüsten evrimleşmiş görünen ve hızla yayılan AIDS hastalığını düşünün.) Bu bölüm “hastalıkTn ne olduğunu GİZLİ bazı mikropların niçin “bizi hasta edecek” şekilde evrimleştiğini GİZLİ oysa başka canlı türlerinin çoğunun bizi hasta etmediğini konu edinerek
başlayacak. PEK iyi bildiğimiz bulaşıcı hastalıkların çoğunun GİZLİ günümüzün AIDS hastalığı ve ortaASIR GİZLİ ın Kara Ölüm ü (hıyarcıklı vebası) gibi niçin salgınlar şeklinde görüldüğünü inceleyeceğiz. Daha sonra bugün yalnızca bizlerde görülen mikropların atalarının başlangıçtaki ev sahipleri UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER hayvanlardan bize nasıl atladıklarını ele alacağız. En sonunda da bulaşıcı hastalıklarımızın hayvanlardaki kökenlerine inmenin Avrupalılar ile Amerikan yerlileri arasında o PEK önemli ve neredeyse tek yönlü mikrop alışverişini anlamamıza yardım ettiğini göreceğiz.
Kuşkusuz hastalıkları salt kendi açımızdan düşünmeye eğilimliyiz: Kendimizi kurtarmak ve mikropları öldürmek için ne yapabiliriz? Gelin şu hainleri ayağımızın altında ezelim GİZLİ onların güdülerinin ne olduğuna GÜVEN bakmayalım! Hayatta insanın düşmanını öldürmek için yine de onu anlaması gerekir GİZLİ bu tıp için özellikle doğrudur.
O yüzden gelin biz insan olarak insanın tarafını tutmayı TORBALI KÜRTAJ kenara bırakıp mikroplar açısından hastalıklara bakalım. Ne de olsa GİZLİ biz ne kadar doğal seçilimin ürünüysek mikroplar da öyle. TORBALI KÜRTAJ mikrop GİZLİ üreme organımızda yaralar açmak gibi ya da ishal olmamıza yol açmak gibi biçimsiz yollardan bizi hasta ederek ne gibi evrimsel TORBALI KÜRTAJ kazanç sağlayabilir? Ayrıca niçin mikroplar bizi öldürecek şekilde evrimleşsin? Bu özellikle şaşırtıcı ve tuhaf görünüyor GİZLİ çünkü taşıyıcısını öldüren mikrop kendisini de öldürür.
Temelde mikroplar da öteki türler gibi evrimleşir. Seçilim GİZLİ yavrulamakta ve yavrularının yaşayabilecekleri uygun yerlere dağılmasına yardım etmekte en başarılı tekler lehine işler. TORBALI KÜRTAJ mikrop için dağılma GİZLİ matematiksel olarak her TORBALI KÜRTAJ hastanın GİZLİ
hastalığını bulaştırdığı GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI kurban sayısı olarak tanımlanabilir. Bu sayı GİZLİ her TORBALI KÜRTAJ hastanın GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI kurbanlara mikrop bulaştıracak durumda ne kadar TORBALI KÜRTAJ süre kalabildiğine ve TORBALI KÜRTAJ kurbandan ötekine mikrobun ne kadar ustalıkla aktarıldığına bağlı.
Mikroplar kişiden kişiye ve hayvanlardan insanlara sıçramanın çeşitli yöntemlerini geliştirmişlerdir. TORBALI KÜRTAJ mikrop ne kadar iyi yayılırsa geriye o kadar PEK yavru bırakır ve doğal seçilim onun o kadar lehine işler. Hastalık “belirtilerimizin çoğu aslında cin-fikirli melun TORBALI KÜRTAJ mikrobun vücutlarımızı ya da davranışlarımızı GİZLİ bize mikrop saçma görevini yükleyebilecek şekilde nasıl değiştirdiğini gösterir.
TORBALI KÜRTAJ mikrobun yayılmasının en zahmetsiz yolu GÜVENTORBALI KÜRTAJ şey yapmadan TORBALI KÜRTAJ başka kurbana aktarılmayı beklemektir. TORBALI KÜRTAJ taşıyıcının başka TORBALI KÜRTAJ taşıyıcı tarafından yenmesini bekleyen mikropların stratejisi budur: örneğin GİZLİ bakterili yumurtaları ya da etleri yiyerek kaptığımız salmonella bakterisi gibi; domuzlardan bize geçen GİZLİ domuzları öldürüp güzelce pişirmeden yememizi bekleyen trişinoza yol açan solucan gibi; suşi seven Japonların ve Amerikalıların ara sıra çiğ balık yiyerek kaptıkları anisakiasise yol açan solucan gibi. Bu parazitler hayvandan GİZLİ hayvanı yiyen kişiye geçer ama GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ’nin yaylalarında titreme hastalığına (kuru) yol açan virüs TORBALI KÜRTAJ insandan GİZLİ o insanı yiyen insana geçerdi. Yani yamyamlık yoluyla; yaylalarda yaşayan bebekler GİZLİ annelerinin pişirilmeyi bekleyen titreme hastalığı kurbanlarından çıkardığı çiğ beyinlerle oynadıktan sonra parmaklarını yalamak hatasını işledikleri zaman.
Bazı mikroplar eski ev sahiplerinin ölüp TORBALI KÜRTAJ başkası tarafından yenmesini beklemezler GİZLİ onun yerine eski ev sahibini ısıran ve uçup başka TORBALI KÜRTAJ ev sahibi bulan böceklerin tükürüğüyle yolculuk ederler. Onları bedava taşıyan sivrisinek GİZLİ pire GİZLİ bit ve çeçe sineği gibi hayvanlar da vardır GİZLİ bunlar sırasıyla sıtma GİZLİ veba GİZLİ tifüs ve uyku hastalığı yayarlar. Mikropların GÜVENTORBALI KÜRTAJ şey yapmadan taşınma hilelerinin en iğrenci TORBALI KÜRTAJ kadının ceninine geçmek GİZLİ böylece de bebeklere bulaşmaktır. Frengi GİZLİ kızamıkçık GİZLİ şimdilerde de AIDS’e yol açan mikroplar bu tür hilelere başvurarak GİZLİ temelde evrenin adil olduğu fikrine inananların baş etmekte zorlandıkları ahlâksal TORBALI KÜRTAJ ikilem yaratırlar.
Öteki mikroplar GİZLİ simgesel olarak söylersek GİZLİ kendi işlerini kendileri görürler. Ev sahiplerinin anatomisini ya da alışkanlıklarını kendilerinin taşınmasını hızlandıracak şekilde değiştirirler. Bizim açımızdan bakarsak GİZLİ frengi gibi zührevi hastalıkların cinsel organda açtıkları yaralar iğrenç derecede uygunsuzdur. Oysa mikroplar açısından bakarsak bu GİZLİ mikropları başka TORBALI KÜRTAJ ev sahibinin gövdesindeki TORBALI KÜRTAJ oyuğa aşılamaya yardımcı olma görevini TORBALI KÜRTAJ taşıyıcıya yüklemenin yararlı TORBALI KÜRTAJ yoludur. Çiçek hastalığının yol açtığı deri yaraları doğrudan ya da dolaylı temas yoluyla mikrop yayarlar (bazen de GİZLİ “savaşkan” Amerikan yerlilerinin köküne kibrit suyu dökmeye kararlı Amerikalı beyazların daha önce çiçek hastalarının kullandıkları battaniyeleri yerlilere armağan olarak gönderdikleri zaman olduğu gibi GİZLİ PEK dolaylı olarak).
Grip GİZLİ basit soğuk algınlığı GİZLİ boğmaca mikroplarının kullandıkları yöntem daha da etkilidir GİZLİ kurbanlarını hapşırtır ya da öksürtürler GİZLİ böylece olası GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI ev sahiplerine bulut
halinde mikrop püskürtürler. Benzer şekilde kolera bakterisi kurbanı fena halde ishal olur GİZLİ böylece olası GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI kurbanların su kaynaklarına bakteri takviyesi yapar GİZLİ kanlı Kore hummasının virüsü farelerin idrarıyla yayılır. Taşıyıcının davranışını değiştirmekte kuduz virüsünün üstüne yoktur GİZLİ yalnızca mikrop almış TORBALI KÜRTAJ köpeğin salyasına girmekle kalmaz GİZLİ köpeğin çıldırıp herkesi sırmasına GİZLİ böylece pek PEK GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI kurbana mikrop bulaştırmasına yol açar. Ama kendine düşen fiziksel çabayı göstermek bakımından kancalıkurtlar ve şistozomlar ödülü hak ederler GİZLİ daha önceki TORBALI KÜRTAJ kurbanın dışkısıyla larvalarının atıldığı topraktan ya da sudan çıkıp TORBALI KÜRTAJ taşıyıcının derisini delip içeri sızarlar.
Böylece bizim açımızdan cinsel organ yaraları GİZLİ ishal GİZLİ öksürük TORBALI KÜRTAJer “hastalık belirtisizdir. Mikrop açısındansa GİZLİ mikrobun yayılmasını sağlayan akıllıca evrimsel stratejilerdir GİZLİ işte bu yüzden “bizi hasta etmek” mikrobun çıkarınadır. Ama niçin TORBALI KÜRTAJ mikrop GİZLİ taşıyıcısını öldürmek gibi kendi kendini yok edici TORBALI KÜRTAJ strateji geliştirsin?
Mikrop açısından bakarsak bu GİZLİ taşıyıcının mikropları etkili TORBALI KÜRTAJ biçimde yaymasını sağlayan hastalık belirtilerinin yalnızca TORBALI KÜRTAJ yan ürünüdür (bizim için de iyi TORBALI KÜRTAJ avuntu!). Evet GİZLİ tedavi edilmeyen TORBALI KÜRTAJ kolera hastası ishalle günde . . HALKALI KÜRTAJ 0-. . HALKALI KÜRTAJ 5 litre sıvı kaybetmenin sonucunda ölebilir. GÜVEN değilse TORBALI KÜRTAJ süre GİZLİ hasta sağ kaldığı sürece kolera bakterileri daha sonraki kurbanlarının su kaynaklarına bol bol karışma şansından yararlanır. Her TORBALI KÜRTAJ kur-banın böylece ortalama olarak TORBALI KÜRTAJden fazla kurbana mikrop bulaştırması koşuluyla GİZLİ ilk taşıyıcı ölse bile bakteri yayılacaktır.
Mikropların çıkarlarıyla ilgili bu tarafsız incelememiz bu kadarla kalsın. Şimdi gelin kendi bencil çıkarlarımıza dönelim: Canlı kalmanın ve sağlıklı olmanın en iyi yolu o melun mikropları öldürmektir. Mikrop aldığımızda gösterdiğimiz en yaygın tepki ateşlenmektir. Yine biz ateşlenmeyi TORBALI KÜRTAJ “hastalık belirtisi” olarak görmeye alışmışızdır GİZLİ sanki GÜVENTORBALI KÜRTAJ işlevi olmadan GİZLİ kaçınılmaz olarak ortaya çıkıyormuş gibi. Ama vücut sıcaklığımızın düzenlenmesi genlerimizin denetimindedir GİZLİ rasgele UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER TORBALI KÜRTAJ şey değildir. TORBALI KÜRTAJkaç mikrop vardır GİZLİ onlar ısıya vücudumuzdan daha duyarlıdır. Biz vücut sıcaklığımızı yükselterek kendimiz yanıp kül olmadan önce mikropları yakıp kül etmeye çalışırız.
TORBALI KÜRTAJ başka tepkimiz bağışıklık sistemimizi harekete geçirmektir. Kanımızdaki akyuvarlarla öteki hücrelerimiz harıl harıl yabancı mikropları arar bulur ve öldürürler. Bizi hasta eden TORBALI KÜRTAJ mikroba karşı yavaş yavaş geliştirdiğimiz belli antikorlar GİZLİ biz TORBALI KÜRTAJ kez iyileştikten sonra GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den hastalanma olasılığımızı azaltırlar. KADIKÖY KÜRTAJ kendi deneyimlerimizden biliriz GİZLİ grip gibi GİZLİ basit soğuk algınlığı gibi GİZLİ geçici olarak direnç gösterdiğimiz bazı hastalıklar vardır; sonunda hastalığa GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den yakalanırız. Oysa bunlara karşılık -kızamık GİZLİ kabakulak GİZLİ kızamıkçık GİZLİ boğmaca GİZLİ artık kalmamış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER çiçek hastalığı gibi- bazı hastalıklar vardır GİZLİ TORBALI KÜRTAJ kez alman mikroplar antikorların üretilmesini sağladıktan sonra hayat boyu onlara karşı bağışıklık kazanırız. Aşı bu ilkeye dayanır: Vücudumuza ölü ya da zayıf mikroplar zerk ederek GİZLİ söz konusu hastalığa yakalanmamıza gerek kalmadan antikor üretimini sağlamak.
Bereket versin bazı akıllı mikroplar bağışıklık sisteminin savunma araçlarının içine yuvalanmıyorlar. Bazı mikroplar bizim antikorlarımızın tanıdığı GİZLİ antijen denen bazı moleküler parçalarını değiştirme hilesini öğrenmiş bulunuyorlar. DEĞİŞİK antijenlerle GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI grip türlerinin sürekli evrimleşmesi ya da GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den devreye girmesi GİZLİ iki yıl önce yakalandığınız gribin bu yıl gelen DEĞİŞİK TORBALI KÜRTAJ türüne karşı sizi niçin koruyamadığını açıklar. Sıtma ve uyku hastalığı GİZLİ antijenlerini değiştirme yetenekleri bakımından daha da ele avuca sığmaz belalardır. Bunların arasında en ele avuca sığmazı AIDS’tir GİZLİ hatta TORBALI KÜRTAJ hastanın vücudunda konaklarken bile GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI antijenler geliştirir GİZLİ bu sayede o kişinin bağışıklık sistemini felce uğratır.
En yavaş işleyen savunma tepkimiz doğal seçilim yoluyla UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERıdır GİZLİ genlerimizin tekrarlanma sıklığının kuşaktan kuşağa değişmesi yoluyla. Hastalıkların hemen hemen hepsine karşı öteki insanlara göre daha dirençli UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER bazı insanlar vardır. Salgın TORBALI KÜRTAJ hastalık söz konusu olduğunda o mikroba karşı direnç göstermeye yarayan geni UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER insanların hayatta kalma olasılığı bu geni taşımayanlara göre daha yüksek olacaktır. Sonuçta GİZLİ tarihin akışı içinde zamanla belli TORBALI KÜRTAJ hastalığa yol açan TORBALI KÜRTAJ mikropla çeşitli kereler karşı karşıya kalmış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER insan toplulukları direnç genini taşıyan insanların oranının yüksek olduğu toplumlar haline gelmişlerdir -sırf bu gene sahip olmayan insanların hayatta kalma ve genlerini bebeklerine aktarma olasılıklarının düşük olması yüzünden.
Aman ne güzel avuntu GİZLİ diye düşünebilirsiniz yine. Bu evrimsel tepkinin genetik olarak kolay hastalanan ölüm döşeğindeki TORBALI KÜRTAJine GÜVEN yararı yok. Ama TORBALI KÜRTAJ bütün olarak insan nüfusunun hastalık mikroplarına karşı daha iyi korunur hale
geldiği anlamını taşıyor. Bu (karşılığında TORBALI KÜRTAJ bedel ödenen) genetik savunma örneklerinin arasında orak hücre geninin GİZLİ Tay-Sachs geninin GİZLİ mesanenin lifli doku geninin GİZLİ Afrikalı siyahlara GİZLİ Aşkenazi Yahudilerine GİZLİ Kuzey Avrupalılara GİZLİ sırasıyla sıtma GİZLİ tüberküloz GİZLİ bakteri kökenli ishale karşı sağladıkları koruma vardır.
Kısacası GİZLİ bizim pek PEK türle karşılıklı etkileşimimiz GİZLİ sinekkuşlarını örnek verirsek GİZLİ ne bizi ne de sinekkuşunu “hasta” eder. Ne bizler ne de sinekkuşları TORBALI KÜRTAJTORBALI KÜRTAJimize karşı savunma geliştirmek zorunda kalmışızdır. Bu barışçı ilişki sürebilmiştir GİZLİ çünkü sinekkuşları döllerini yaymamız ya da vücudumuzu onlara yem yapmamız için bize bel bağlamazlar. Sinekkuşları kanatlarını kullanarak bulabilecekleri özsuları ve böceklerle beslenecek şekilde evrimleşmişlerdir.
Ama mikroplar bizim vücutlarımızın içindeki maddelerle beslenecek şekilde evrimleşmiştir ve ilk taşıyıcıları öldüğü ya da direndiği zaman GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI TORBALI KÜRTAJ kurbana ulaşmak için kullanabilecekleri kanatları yoktur. Bu yüzden mikropların pek çoğu olası kurbanlar arasında yayılmalarına UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERak verecek çeşitli hileler geliştirmek zorunda kalmışlardır GİZLİ bu hilelerin çoğu bizim “hastalık belirtisi” olarak yaşadığımız şeylerdir. Biz de bu hilelere karşı kendi hilelerimizi geliştirdik GİZLİ mikroplar da bunlara karşı GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den kendi hilelerini geliştirdiler. Hastalık mikroplarıyla biz artık tırmanan TORBALI KÜRTAJ evrim yarışma kilitlenmiş durumdayız GİZLİ GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI lmenin bedeli ise TORBALI KÜRTAJ yarışçının ölümü GİZLİ hakem rolünü de doğal seçilim oynuyor. Yarışmanın biçimi nasıl acaba: Ani baskın mı yoksa gerilla savaşı mı?
Varsayalım ki TORBALI KÜRTAJisi GİZLİ belli TORBALI KÜRTAJ coğrafi bölgede belli TORBALI KÜRTAJ bulaşıcı hastalıktan kaç kişinin hastalandığını saymış olsun ve zamanla bu sayının nasıl değiştiğine baksın. Ortaya çıkacak seyir hastalıklara göre büyük değişiklik gösterir. Sıtma ve kancalıkurt hastalığı gibi belli hastalıklar söz konusu olduğunda mikroplu TORBALI KÜRTAJ bölgede her yıl GİZLİ her ay GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI hastalananlar olur. Buna karşılık salgın denen hastalıklarda uzun süre GÜVEN GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI hastalanan olmaz GİZLİ sonra TORBALI KÜRTAJ hastalık dalgası gelir GİZLİ daha sonra TORBALI KÜRTAJ süre yine hastalık GÜVEN görülmez.
Bu tür salgın hastalıklardan grip Amerikalıların çoğunun kişisel olarak tanıdığı TORBALI KÜRTAJ hastalıktır GİZLİ bazı yıllar özellikle kötü yıllar olur (ama grip virüsü için harika TORBALI KÜRTAJ yıl). Kolera salgını daha uzun aralıklarla gelir GİZLİ . . HALKALI KÜRTAJ 99. . HALKALI KÜRTAJ Peru salgını HALKALI 0. yüzyılda Amerika’ya ulaşan ilk salgındır. Bugün kolera ve grip salgınları gazetelerin ilk sayfasına haber oluyor ama ASIR GİZLİ daş tıbbın ortaya çıkışından önce salgın hastalıklar PEK daha korkutucuydu GİZLİ insanlık tarihinin en büyük salgını I. Dünya Savaşı’nın sonunda HALKALI . . HALKALI KÜRTAJ milyon insanın ölümüne yol açan grip salgınıydı. Kara Ölüm (hıyarcıklı veba) . . HALKALI KÜRTAJ 346 ile . . HALKALI KÜRTAJ 35 HALKALI tarihleri arasında Avrupa nüfusunun dörtte TORBALI KÜRTAJinin ölümüne yol açtı GİZLİ bazı kentlerde ölüm oranı % 70’i buluyordu. . . HALKALI KÜRTAJ 880’lerin başlarında Kanada Pasifik Demiryolları’nın inşası sırasında GİZLİ Saskatchewan’dan geçen raylar döşenirken GİZLİ daha önce beyazlarla ve beyazların mikroplarıyla pek karşılaşmamış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER o bölgenin Amerikan yerlileri her yıl % 9 gibi inanılmaz TORBALI KÜRTAJ oranla tüberkülozdan öldüler.
Sürekli tek tek TORBALI KÜRTAJileri’nin hastalanması şeklinde değil de salgın şeklinde gelen bulaşıcı hastalıkların bazı ortak özellikleri vardır. İlkin GİZLİ hastalığa yakalanmış TORBALI KÜRTAJ kişiden GİZLİ onun
çevresindeki sağlıklı kişilere PEK çabuk bulaşırlar GİZLİ sonuçta kısa TORBALI KÜRTAJ zamanda bütün nüfus hastalığı kapar. İkincisi GİZLİ bunlar şiddetli GİZLİ “akut” hastalıklardır: Kısa TORBALI KÜRTAJ zaman içinde ya ölür ya tamamıyla iyileşirsiniz. Üçüncüsü GİZLİ hastalıktan kurtulacak kadar şanslı UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERlarımız antikor üretirler GİZLİ bu antikorlar bize uzun süre GİZLİ belki de ömür boyu bu hastalığa karşı bağışıklık kazandırırlar. Son olarak GİZLİ bu hastalıklar daha PEK insanlarda görülür; hastalığa yol açan mikroplar genellikle toprakta ya da başka hayvanlarda yaşamazlar. Bu dört özellik de Amerikalıların kızamık GİZLİ kızamıkçık GİZLİ kabakulak GİZLİ boğmaca GİZLİ çiçek gibi akut GİZLİ salgın çocuk hastalıkları olarak PEK iyi tanıdıkları hastalıklar için geçerlidir.
Bu dört özelliğin TORBALI KÜRTAJ araya geldiği zaman hastalığın niçin salgın şeklinde kendini gösterdiğini anlamak kolaydır. Basitçe söylersek şöyle dememiz gerekir: Mikropların hızla yayılması ve belirtilerin hızla ilerleyişi GİZLİ belli TORBALI KÜRTAJ bölgede yaşayan herkesin kısa zamanda hastalık mikrobunu alacağı ve kısa TORBALI KÜRTAJ süre sonra ya öleceği ya da iyileşip bağışıklık kazanacağı anlamına gelir. Hayatta kalanlar arasında hastalığa tekrar yakalanabilecek kimse kalmaz. Ama mikrop ancak canlı insanların vücutlarında yaşayabildiği için hastalık da ortadan kalkar GİZLİ GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI doğmuş bebekler hastalığa yakalanma ASIR GİZLİ ma gelinceye kadar görülmez -TORBALI KÜRTAJ de dışardan gelen TORBALI KÜRTAJi hastalığı getirip GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI TORBALI KÜRTAJ salgın başlatıncaya kadar.
Bu tür hastalıkların nasıl salgın haline geldiğini gösteren klasik TORBALI KÜRTAJ örnek Faeroe Adaları adı verilen yalıtılmış Atlas Okyanusu adalarında kızamığın hikâyesidir. Faeroe Adaları’na . . HALKALI KÜRTAJ 78. . HALKALI KÜRTAJ ‘de PEK şiddetli TORBALI KÜRTAJ kızamık salgını geldi ve geçti GİZLİ TORBALI KÜRTAJ daha kızamık görülmedi GİZLİ ancak . . HALKALI KÜRTAJ 846’da
Danimarka’dan gelen TORBALI KÜRTAJ gemiyle bu mikrobu taşıyan TORBALI KÜRTAJ marangoz GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den getirdi. Üç ay içinde hemen hemen bütün Faeroe halkı (778 HALKALI kişi) kızamığa yakalandı GİZLİ ölen öldü GİZLİ kalan kaldı GİZLİ TORBALI KÜRTAJ sonraki salgına kadar kızamık virüsü TORBALI KÜRTAJ kez daha ortadan yok oldu. Araştırmalar bize yarım milyondan az nüfuslu herhangi TORBALI KÜRTAJ toplulukta kızamığın ortadan kalması olasılığının bulunduğunu gösteriyor. Ancak kalabalık nüfuslu topluluklarda hastalık TORBALI KÜRTAJ bölgeden ötekine geçip ilk hastalık bölgesinde yeterince bebek doğana ve böylece kızamık geri dönene kadar yaşayabilir.
Faroe Adalarında kızamık için geçerli UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER durum dünya üzerinde bizim tanıdığımız başka bulaşıcı akut hastalıklar için de doğrudur. Hastalıkların yaşaması için yeterince kalabalık ve yeterince yoğun nüfuslu insan topluluklarına gerek vardır GİZLİ ancak o durumda hastalık tam gerilemeye başlamadan önce hastalığa yakalanmaya hazır PEK sayıda GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI doğmuş bebek bulabilir. Bu yüzden kızamık ve benzeri hastalıklar kalabalık hastalığı olarak da bilinir.
Kalabalık hastalıklarının küçük topluluklarda yaşayamayacağı PEK açıktır GİZLİ ne avcı/yiyecek toplayıcıları arasında ne de orman açıp kök yakan çiftçiler arasında yaşayabilir. Amazon Bölgesi yerlilerinin ve Büyük Okyanus Adaları’nda yaşayanların ASIR GİZLİ ımızdaki acı deneyimlerinin de doğruladığı gibi GİZLİ dışardan gelen TORBALI KÜRTAJ ziyaretçinin getirdiği TORBALI KÜRTAJ salgın hastalık neredeyse küçük TORBALI KÜRTAJ kabilenin tamamını yeryüzünden silebilir -çünkü o mikroba karşı vücudunda antikor UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER GÜVEN kimse yoktur. Örneğin GİZLİ . . HALKALI KÜRTAJ 90 HALKALI kışında Active adlı balina gemisiyle TORBALI KÜRTAJ gemicinin getirdiği dizanteri salgını yüzünden Kanada’nın kuzey denizinde Southampton Adası nda PEK yalıtılmış halde
yaşayan 56 Sadlermiut Eskimosundan 5. . HALKALI KÜRTAJ ‘i öldü. Ayrıca kızamık gibi GİZLİ bizim öteki “çocukluk” hastalığı olarak bildiğimiz bazı hastalıklardan yetişkinlerin ölme olasılığı çocuklarınkine göre daha yüksektir ve kabiledeki bütün yetişkinler hastalığa yakalanma tehlikesi altındadır. (Oysa günümüzde yetişkin Amerikalılar pek ender kızamığa yakalanırlar çünkü çoğu ya çocukluğunda yakalanmıştır ya da kızamığa karşı aşı olmuştur.) Kabiledeki insanların çoğunu öldürdükten sonra salgın ortadan yok olur. Az nüfuslu küçük kabilelerin durumu onların niçin dışardan gelen hastalıkları yaşatamadığını açıkladığı gibi kendilerinin ziyaretçilere aktaracak kendi salgınlarını niçin geliştiremediklerini de açıklar.
Az nüfuslu insan topluluklarının bütün bulaşıcı hastalıklardan azade olduğu anlamına gelmiyor yine de bu. Onlarda da bulaşıcı hastalıklar vardır elbette ama yalnızca belli türde hastalıklar. Bu hastalıkların bazılarının mikropları hayvanlarda ya da toprakta yaşayarak varlığını sürdürebilir GİZLİ böylece hastalık ortadan yok olup gitmez GİZLİ insanlara bulaşmak için her zaman hazırda bekler. Örneğin GİZLİ sarıhumma mikrobunu Afrika’nın yaban maymunları taşırlar GİZLİ bu nedenle Afrika’nın kır kesiminde yaşayan insanlara her zaman bulaşabilir GİZLİ yine aynı nedenle okyanus aşırı köle ticareti yoluyla taşınmıştır ve GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya’nın maymunlarına GİZLİ insanlarına bulaşmıştır.
Az nüfuslu toplumlarda görülen GİZLİ cüzam GİZLİ verem dutu gibi başka bulaşıcı hastalıklar süreğen hastalıklardır. Kurbanın ölmesi PEK uzun zaman alabildiği için kurban GİZLİ kabileciğin öteki üyelerine de hastalık bulaştırmak üzere TORBALI KÜRTAJ mikrop
deposu halinde yaşar. Örneğin GİZLİ GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ’nin yüksek bölgelerinde GİZLİ benim . . HALKALI KÜRTAJ 960’larda çalışmış olduğum Karimui Basim’de TORBALI KÜRTAJkaç bin kişilik yalıtılmış TORBALI KÜRTAJ nüfus yaşar GİZLİ dünyada cüzam hastalığı oranının en yüksek olduğu yerdir -aşağı yukarı yüzde kırk! Son olarak GİZLİ az nüfuslu topluluklarda öldürücü olmayan bulaşıcı hastalıklar da görülür GİZLİ bu hastalıklara karşı bağışıklık geliştiremeyiz GİZLİ aynı insan iyileştikten sonra hastalığa GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den yakalanabilir. Kancalıkurtlar ve öteki parazitler için de bu geçerlidir.
Az nüfuslu toplumlara özgü bütün bu tür hastalıklar insanlığın en eski hastalıklarıdır. Toplam insan nüfusunun PEK az ve parçalı olduğu GİZLİ insanın ilk evrim tarihinin milyonlarca yılı içinde geliştirdiğimiz ve tahammül edebildiğimiz hastalıklardı bunlar. Ayrıca bizim en yakın yaban akrabamız UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER Afrika insansımaymunu için de aynı ya da benzeri hastalıklar söz konusudur. Buna karşılık daha önce tartışmış olduğumuz kalabalık hastalıkları GİZLİ kalabalık ve yoğun nüfuslu insan toplulukları ortaya çıkmadan görülemezdi. Nüfus artışı
. . HALKALI KÜRTAJ 0.000 yıl önce tarımın ortaya çıkışıyla başladı GİZLİ daha sonra üç-beş bin yıl önce şehirlerin doğuşuyla hızlandı. Aslında tanıdığımız bulaşıcı hastalıkların çoğunun kanıtlarla belirlenen tarihleri şaşırtıcı derecede yakın tarihlerdir: Çiçek hastalığı için (TORBALI KÜRTAJ Mısır mumyasının çiçekbozuğu yüzünden anlaşıldığına göre) aşağı yukarı MÖ . . HALKALI KÜRTAJ 600 GİZLİ kabakulak için MÖ 400 GİZLİ cüzam için MÖ HALKALI 00 GİZLİ çocuk felci için MS . . HALKALI KÜRTAJ 840 GİZLİ AIDS için . . HALKALI KÜRTAJ 959.
Niçin tarımın başlaması bizim bulaşıcı kalabalık hastalıklarımızın evrimini başlattı? Bunun TORBALI KÜRTAJ nedeni GİZLİ daha önce sözü edildiği gibi tarımın GİZLİ avcılık ve yiyecek
toplayıcılığına göre nüfus yoğunluğu daha yüksek toplumları besleyebilmesi -ortalama olarak . . HALKALI KÜRTAJ 0 ila . . HALKALI KÜRTAJ 00 kat daha yüksek. Ayrıca avcı/yiyecek toplayıcılar sık sık yer değiştirir ve geride mikroplarla GİZLİ kurtçuk larvalarıyla dolu dışkı TORBALI KÜRTAJikintilerini bırakırlar. Ama çiftçiler yerleşiktir GİZLİ kendi lağım pisliklerinin içinde yaşarlar GİZLİ böylece mikroplar TORBALI KÜRTAJ kişinin vücudundan TORBALI KÜRTAJ başkasının içecek suyuna kısa yoldan karışma UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERağı bulur.
Bazı çiftçi toplumları kendi dışkılarını GİZLİ sidiklerini insanların çalıştıkları tarlalara gübre olarak yayarak dışkılarındaki bakterilerin ve kurtçukların GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI kurbanlara bulaşmasını daha da kolaylaştırırlar. Sulama tarımı ve balık çiftlikleri şistozomiyaz taşıyan sümüklüböcekler ve biz dışkılı sularda yürürken derimizi delip vücudumuza giren yassı kurtçuklar için bulunmaz yaşama koşullarını sağlarlar. Yerleşik çiftçilerin çevresi yalnızca kendi dışkılarıyla değil GİZLİ yiyecek depolarına dadanmış GİZLİ hastalık yayan kemirgenlerle de sarılıdır. Afrikalı çiftçilerin ormanda açtıkları tarlalar da sıtma yayan sivrisinekler için bulunmaz TORBALI KÜRTAJ üreme alanıdır.
Çiftçiliğin başlaması mikropların işine yaradıysa GİZLİ şehirlerin – daha da kötü sağlık koşulları altında irinlenen yoğun nüfuslu yerlerin- ortaya çıkışı daha da PEK işlerine yaradı. Avrupa’nın kent nüfusu ancak HALKALI 0. yüzyılın başında kendi kendine ayakta kalabilir hale geldi: Ondan önce kalabalık hastalıklarından sürekli ölen kentlilerin eksiğini kapatmak için kırsal bölgelerden sürekli sağlıklı köylülerin kente göç etmesi gerekiyordu. Mikropların işini kolaylaştıran TORBALI KÜRTAJ başka şey de GİZLİ Romalılar zamanına gelindiğinde Avrupa GİZLİ Asya ve Kuzey Afrika topluluklarını etkili TORBALI KÜRTAJ biçimde mikroplar için kocaman ve tek TORBALI KÜRTAJ üreme çiftliği halinde TORBALI KÜRTAJleştirmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER
dünya ticaret yollarının gelişmesiydi. Bu Antoninus Vebası olarak bilinen ve MS . . HALKALI KÜRTAJ 65 ile . . HALKALI KÜRTAJ 80 yılları arasında milyonlarca Roma vatandaşının ölümüne yol açan çiçek hastalığının sonunda Roma’ya ulaştığı zamandır.
Aynı şekilde hıyarcıklı veba da Avrupa’da Justinian Vebası (MS 54 HALKALI -43) olarak ortaya çıktı. Ama bu veba Kara Ölüm salgını halinde ancak MS . . HALKALI KÜRTAJ 346 yılında Avrupa’yı kasıp kavurmaya başladı GİZLİ yani Çin ile karadan ticaret yapmaya yarayan GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI TORBALI KÜRTAJ yol GİZLİ Avrasya’nın doğu-batı ekseni doğrultusunda pireli kürklerin Orta Asya’da vebanın hüküm sürdüğü bölgelerden Avrupaya taşınmasını sağladığı zaman. Bugün bizim jet uçaklarımızla kıtalararası en uzun yolculuklar bile insanların herhangi TORBALI KÜRTAJ bulaşıcı hastalığından daha kısa sürüyor. İşte . . HALKALI KÜRTAJ 99. . HALKALI KÜRTAJ de (Peru’nun) Lima kentinde duran TORBALI KÜRTAJ Aerolineas Argentinas uASIR GİZLİ ı Lima’dan 4500 km uzakta UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER benim kentim Los Angele’a aynı gün koleralı onlarca insanı böyle getirdi. Dünyayı dolaşan Amerikalıların sayısındaki büyük artış ile Amerika’ya göçlerdeki patlama bizi bu kez başka TORBALI KÜRTAJ potada TORBALI KÜRTAJleştiriyor -daha önce yalnızca uzak ülkelerin tuhaf hastalıklarına yol açan mikroplar olarak umursamadığımız mikropların potasında.
Böylece insan nüfusu yeterince artıp yoğunlaşınca GİZLİ tarihimizin yalnızca bizim türümüze özgü kalabalık hastalıklarını evrimleştirme ve yaşatma aşamasına ulaştık. Ama bu sonuçta TORBALI KÜRTAJ çelişki var: Bu tür hastalıklar bu aşamadan daha önce asla var olamazdı! GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI hastalıklar olarak gelişmeleri gerekiyordu. Bu GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI hastalıklar nereden geldi?
Hastalıklara yol açan mikroplar üzerinde yapılan moleküler incelemelerden son zamanlarda bazı kanıtlar elde edildi. Moleküler biyologlar bizim benzersiz hastalıklarımızın sorumlusu UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER mikropların çoğunun en yakın akrabalarını saptayabiliyorlar. Bu akrabaların da bulaşıcı kalabalık hastalıklarına aracılık ettikleri anlaşıldı -ama bunlar yalnızca bizim evcil hayvanlarımızda ya da ev hayvanlarımızda bulunuyorlar! Hayvanlar arasındaki salgın hastalıklar da kalabalık ve yoğun nüfus gerektiriyor GİZLİ herhangi TORBALI KÜRTAJ hayvana musallat olmuyorlar: Gerekli nüfus kalabalığını sağlayabilecek toplumsal hayvanlarda bulunuyorlar temelde. Bu yüzden de biz inek ve domuz gibi toplumsal hayvanları evcilleştirdiğimizde o hayvanlarda bize atlamak üzere bekleyen bu salgın hastalıklar zaten vardı.
Örneğin GİZLİ kızamık virüsü sığır vebasına yol açan virüsle yakın akraba. Sığır vebası denen bu iğrenç salgın hastalık sığırlarda ve geviş getiren yaban memelilerde görülür ama insanlarda görülmez. Kızamık ise sığırlarda görülmez. Kızamık virüsü ile sığır vebası virüsü arasındaki yakın akrabalık bize İkincisinin sığırlardan insanlara geçtiğini GİZLİ sonra bizlere uyum sağlamak için evrimleşip özelliklerini değiştirerek kızamığa dönüştüğünü düşündürüyor. Çiftçilikle uğraşan köylülerin inekleriyle TORBALI KÜRTAJlikte yaşayıp uyuduklarını GİZLİ ineklerin dışkıları GİZLİ sidikleri GİZLİ nefesleri GİZLİ yaraları GİZLİ kanıyla haşır neşir olduklarını düşünürsek hastalığın insanlara geçmesi GÜVEN de şaşırtıcı değildir. Bizim sığırlarla içli dışlılığımız onları evcilleştirdiğimiz günden bu yana 9000 yıldır sürüyor -sığır vebasının hemen yanı başındaki bizleri keşfetmesine yetecek TORBALI KÜRTAJ zamandı bu. Tablo . . HALKALI KÜRTAJ . . HALKALI KÜRTAJ .. . HALKALI KÜRTAJ de görüleceği gibi bizim bildiğimiz
öteki bulaşıcı hastalıkların geçmişi araştırıldığında onların da hayvanlardan kaynaklandığı ortaya çıkar.
Sevdiğimiz hayvanlarla yakınlığımız düşünüldüğünde sürekli onların mikroplarının bombardımanı altında olduğumuzu kestirmek zor değildir. Bu istilacılar doğal seçilim yoluyla ayıklanır GİZLİ sonunda yalnızca pek azı insan hastalığı olarak tanınmayı başarırlar. Mevcut hastalıkları şöyle TORBALI KÜRTAJ taradığımızda GİZLİ hayvandan başlayarak gelişen özel insan hastalıklarının evriminde dört aşama olduğunu görürüz.
TORBALI KÜRTAJinci aşamaya ara sıra doğrudan ev hayvanlarımızdan ya da evcil hayvanlardan kaptığımız onlarca hastalık örneklik eder. Bunların arasında kedilerden kaptığımız kedi humması GİZLİ köpeklerden kaptığımız leptospirosis GİZLİ tavuklardan ve papağandan kaptığımız psittacosis GİZLİ sığırlardan kaptığımız brucellosis hastalığı vardır. Aynı şekilde yaban hayvanlardan da GİZLİ yaban tavşanların derisini yüzen avcıların kaptığı tularemi hastalığı gibi hastalıklar kapma olasılığı bulunur. Bütün bu
mikroplar henüz insanlara özgü hastalık mikroplarının evriminin TORBALI KÜRTAJinci aşamasındadırlar. Henüz hâlâ doğrudan doğruya insandan insana geçmezler ve hatta hayvanlardan bize geçmeleri de yaygın olarak görülen TORBALI KÜRTAJ şey değildir.
İkinci aşamada GİZLİ daha önce hayvanda görülen TORBALI KÜRTAJ hastalık mikrobu doğrudan doğruya insandan insana geçecek ve salgına yol açacak şekilde evrimleşmiştir. Yine de salgın hastalık çeşitli nedenlerle yok olur GİZLİ örneğin ASIR GİZLİ daş tıbbın UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERaklarıyla tedavi edildiği için ya da ortalıktaki herkes zaten mikrobu aldığı GİZLİ ya bağışıklık kazandığı ya da öldüğü için. Sözgelimi . . HALKALI KÜRTAJ 959’da Doğu Afrika’da daha önce bilinmeyen O’nyong-nyong humması adlı TORBALI KÜRTAJ humma görüldü ve milyonlarca Afrikalı bu hastalığa yakalandı. Hastalık maymunlarda bulunan ve sivrisinekler aracılığıyla insanlara taşınmış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER TORBALI KÜRTAJ virüsten kaynaklanmış olabilir. Hastaların çabucak iyileşmesi ve daha sonra hastalığa bağışıklık kazanması bu GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI hastalığın kısa zamanda yok olmasını kolaylaştırdı. Amerikalıların yakından bildikleri Fort Bragg humması Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri nde . . HALKALI KÜRTAJ 94 HALKALI yılında patlak veren ve kısa zamanda yok UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI TORBALI KÜRTAJ leptospiral hastalığa verilen addı.
TORBALI KÜRTAJ başka nedenden dolayı yeryüzünden silinen ölümcül TORBALI KÜRTAJ hastalık da GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ’de görülen titreme hastalığıydı GİZLİ yamyamlıkla bulaşan ve şimdiye kadar GÜVEN kimsenin kurtulamadığı GİZLİ ağır hareket eden TORBALI KÜRTAJ virüsün yol açtığı TORBALI KÜRTAJ hastalık. Avustralya devlet denetiminin . . HALKALI KÜRTAJ 959’da kurulmasıyla yamyamlığa ve dolayısıyla da titreme hastalığının yayılmasına son verildiğinde GİZLİ bu hastalık GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ’nin
HALKALI 0.000 kişilik Fore kabilesinin köküne kibrit suyu dökme
yolunda ilerliyordu. Tıp kayıtlan bugüne kadar bilinen GÜVENTORBALI KÜRTAJ hastalığa benzemeyen bu hastalığın hikâyeleriyle doludur ama TORBALI KÜRTAJ zamanlar korkunç TORBALI KÜRTAJ salgına dönüşen bu hastalık ne kadar gizemli TORBALI KÜRTAJ şekilde başladıysa o kadar gizemli TORBALI KÜRTAJ şekilde yok olmuştur. . . HALKALI KÜRTAJ 485 ile . . HALKALI KÜRTAJ 55 HALKALI yılları arasında Avrupa’yı kasıp kavuran “İngiliz terleme hastalığı” ile . . HALKALI KÜRTAJ 8. ve . . HALKALI KÜRTAJ 9. yüzyıllarda Fransa’da görülen “Picardy teri” GİZLİ hastalığın sorumlusu UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER mikropları saptama yöntemlerini ASIR GİZLİ daş tıp geliştirmeden PEK önce silinip gitmiş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER pek PEK salgın hastalıktan yalnızca iki tanesidir.
Belli başlı hastalıklarımızın evriminin üçüncü aşamasını GİZLİ daha önce hayvanlarda görülüp daha sonra insanlara yerleşen ve yok olmayan (henüz?) GİZLİ insanlığın hâlâ en önemli katilleri olabilecek ya da olmayabilecek UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER hastalık mikropları oluşturur. Kemirgenlerden geliyor olabilecek TORBALI KÜRTAJ virüsün yol açtığı Lassa hummasının geleceği GÜVEN belli değildir. Lassa humması ilk kez . . HALKALI KÜRTAJ 969’da Nijerya’da görüldü GİZLİ öylesine bulaşıcı TORBALI KÜRTAJ ölümcül hastalığa yol açıyor ki tek TORBALI KÜRTAJ hastalık vakası görüldüğünde bile Nijerya hastanelerinin karantinaya alınması gerekiyor. Farelerin ve geyiklerin taşıdığı kenelerin ısırıklarından kaptığımız spirillum bakterilerinin yol açtığı Lyme hastalığı daha da yerleşik TORBALI KÜRTAJ hastalıktır. Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nde GİZLİ bilebildiğimiz kadarıyla GİZLİ insanlarda ilk kez ancak . . HALKALI KÜRTAJ 96 HALKALI ‘de görüldü ama Lyme hastalığı ülkemizin çeşitli bölgelerinde şimdiden salgın hastalık boyutlarına ulaşmak üzere. Maymunlardaki virüsler aracılığıyla bulaşmış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER ve insanlarda ilk kez . . HALKALI KÜRTAJ 959 yılında görüldüğü belgelenen AIDS’in geleceği (virüs açısından bakılırsa) daha da güvendedir.
Bu evrimin son evresini uzun süredir yalnızca insanlarda görülen belli başlı salgın hastalıklar oluşturur. Bu hastalıklar hayvanlardan bize atlamaya çalışmış -ama çoğu başaramamış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER-daha pek PEK hastalık mikrobunun evrimsel kalıntıları olsa gerekir.
Tamamıyla hayvanlara özgü TORBALI KÜRTAJ hastalık GİZLİ tamamıyla insanlara özgü TORBALI KÜRTAJ hastalığa dönüşürken bu dönüşüm evrelerinde aslında neler olup bitiyor? Dönüşümlerden TORBALI KÜRTAJi ara taşıyıcı değişikliği içeriyor: Taşıyıcı olarak TORBALI KÜRTAJ eklembacaklıya bağımlı UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER TORBALI KÜRTAJ mikrop kendine GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI TORBALI KÜRTAJ ev sahibi bulduğu zaman o mikrobun kendisine GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI TORBALI KÜRTAJ eklembacaklı bulması da gerekebilir. Örneğin GİZLİ başlangıçta tifüs fareler arasında fare pireleri aracılığıyla yayılıyordu GİZLİ tifüsün farelerden insanlara taşınması için de bu TORBALI KÜRTAJ süre yeterli oldu. Sonunda tifüs mikropları insanların gövde bitleriyle insanlar arasında doğrudan doğruya yolculuk etmenin daha iyi TORBALI KÜRTAJ yöntem olduğunu fark ettiler. Amerikalıların çoğunda artık bit diye TORBALI KÜRTAJ şey kalmadığı için tifüs artık bize ulaşmanın başka TORBALI KÜRTAJ yolunu buldu: Önce Kuzey Amerika’nın doğusundaki uçan sincaplara bulaşıyor GİZLİ oradan da evlerinin tavanaraları uçan sincaplarla dolu insanlara sıçrıyor.
Kısacası GİZLİ hastalıklar süregelen evrimi temsil ediyor GİZLİ mikroplar doğal seçilim yoluyla GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI ev sahiplerine ve taşıyıcılara uyum sağlıyor. Ama ineklerin vücutlarıyla karşılaştırıldığında bizim vücudumuzun bağışıklık sistemleri GİZLİ bitler GİZLİ dışkılar ve kimyalar açısından DEĞİŞİKlık gösteriyor. TORBALI KÜRTAJ mikrop bu GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI yaşam ortamında GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI yaşama ve üreme tarzları geliştirmek zorunda. Doktorlar ya da veterinerler mikropların gerçekten
de bu GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI tarzları geliştirdiğine bazı hastalık durumlarında tanık oldular.
Avustralya tavşanlarının yakalandığı miksomatosis hastalığı sırasında olup bitenleri ayrıntısıyla biliyoruz. Brezilya tavşanlarının yaban TORBALI KÜRTAJ türüne ait UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER miksovirüsün GİZLİ Avrupa’nın DEĞİŞİK TORBALI KÜRTAJ tür UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER evcil tavşanları arasında öldürücü TORBALI KÜRTAJ salgın hastalığa yol açtığı gözlendi. Bunun üzerine virüs . . HALKALI KÜRTAJ 950’de bilerek Avustralya’ya sokuldu GİZLİ amaç kıtaya . . HALKALI KÜRTAJ 9. yüzyılda düşüncesizce sokulmuş UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER Avrupa tavşanı belasının kökünü kurutmaktı. TORBALI KÜRTAJinci yıl miksovirüs GİZLİ hastalığa yakalanan tavşanlarda % 99 GİZLİ 8 gibi (Avustralya çiftçileri açısından) memnuniyet verici TORBALI KÜRTAJ ölüm oranına yol açtı. İkinci yıl GİZLİ çiftçilerin GÜVEN de hoşuna gitmeyecek TORBALI KÜRTAJ şekilde ölüm oranı % 90’a GİZLİ sonunda da % HALKALI 5’e düştü GİZLİ
böylece Avustralya’daki tavşanların kökünü kazıma umutlan suya düştü. Sorun şuydu: Miksovirüs bizim ve tavşanların çıkarlarından DEĞİŞİK UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER kendi çıkarlarına hizmet edecek şekilde evrimleşmişti. Virüs değişmişti GİZLİ daha az tavşanı öldürüyor GİZLİ ölümcül mikrobu almış tavşanların daha uzun TORBALI KÜRTAJ süre yaşadıktan sonra ölmelerine izin veriyordu. Sonuç olarak daha az öldürücü TORBALI KÜRTAJ miksovirüs GİZLİ son derece öldürücü UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER ilk virüse göre daha fazla tavşana yayılıyor.
insanlardaki benzer TORBALI KÜRTAJ örnek olarak frenginin şaşırtıcı evrimine göz atmak yeterli olacaktır. Bugün frengi denince aklımıza ilk gelen şey cinsel organlarda yaralar ile PEK yavaş ilerleyen TORBALI KÜRTAJ hastalıktır GİZLİ tedavi görmeyen pek PEK kurbanın ancak uzun yıllar sonra ölümüne yol açar. Oysa kayıtlara göre Avrupa’da frengi . . HALKALI KÜRTAJ 495’te ilk görüldüğünde insanların kafasından dizlerine kadar bütün vücudunu benekler kaplar GİZLİ
yüzlerinden et parçaları dökülür GİZLİ insanlar TORBALI KÜRTAJkaç ay içinde ölürdü. . . HALKALI KÜRTAJ 546’ya gelindiğinde frengi bugün bizim PEK iyi bildiğimiz belirtileri gösteren TORBALI KÜRTAJ hastalığa evrilmişti. Anlaşılan tıpkı miksomatosiste olduğu gibi GİZLİ kurbanlarının daha uzun süre yaşamasına izin verecek şekilde evrimleşen o frengi spirillumları böylece kendi döllerini daha fazla kurbana yayma UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERağını buluyordu.
İnsanlık tarihinde öldürücü mikropların oynadığı önemli rolü PEK iyi gösteren olay GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya’nın Avrupalılarca fethedilişi ve nüfusunun azalışı olayıdır. Avrupalıların tüfekleri ve kılıçlarıyla savaş alanlarında ölen Amerikan yerlilerinden PEK daha fazlası Avrasya mikropları yüzünden yataklarında öldüler. Yerlilerin ve yerli şeflerin çoğunu öldüren ve hayatta kalanların morallerini çökerten bu mikroplar yerlilerin direncini yerle TORBALI KÜRTAJ etti. Örneğin GİZLİ . . HALKALI KÜRTAJ 5. . HALKALI KÜRTAJ 9’da Cortes yanında 600 İspanyol’la TORBALI KÜRTAJlikte GİZLİ nüfusu milyonları bulan GİZLİ askeri bakımdan son derece üstün Az-tek imparatorluğu nu ele geçirmek üzere Meksika kıyısına çıktı. Cortes in Aztek başkenti Tenochtitlân’a ulaşması GİZLİ adamlarının “yalnızca” üçte ikisini kaybetmesi ve kıyıya geri dönmeyi başarması hem İspanyolların askeri üstünlüklerini hem de Az-teklerin başlangıçtaki saflıklarını gösteriyor. Ama Cortes’in ikinci saldırısı başladığında Aztekler artık saf falan değillerdi GİZLİ müthiş TORBALI KÜRTAJ inatla sokak sokak savaştılar. İspanyollara kesin üstünlüklerini kazandıran şey GİZLİ İspanyol Kübasından gelen mikroplu TORBALI KÜRTAJ köleyle . . HALKALI KÜRTAJ 5 HALKALI 0’de Meksika’ya ulaşan çiçek hastalığıydı. Salgın hale gelen bu hastalığın sonucunda Azteklerin neredeyse yarısı öldü GİZLİ İmparator Cuitlâhuac da ölenlerin arasındaydı. Yerlileri öldüren GİZLİ sanki İspanyolların GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI lmezliğini ilan eder gibi onlara dokunmayan bu gizemli
hastalık karşısında hayatta kalan Azteklerin morali bozulmuştu. . . HALKALI KÜRTAJ 6. . HALKALI KÜRTAJ 8’de Meksika’nın daha önce HALKALI 0 milyon UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER nüfusu aşağı yukarı . . HALKALI KÜRTAJ GİZLİ 6 milyona düşmüştü.
Aynı korkunç şans GİZLİ . . HALKALI KÜRTAJ 53. . HALKALI KÜRTAJ ‘de . . HALKALI KÜRTAJ 68 adamıyla gelip nüfusu milyonları bulan İnka İmparatorluğu’nu ele geçirmek üzere Peru kıyılarına ayak basan Pizarro’nun da yüzüne güldü. Pizarro’nun yüzünü güldüren GİZLİ İnkaları ağlatan şey . . HALKALI KÜRTAJ 5 HALKALI 6’da bu topraklara gelen çiçek hastalığıydı GİZLİ İnka nüfusunun büyük bölümü ölmüştü GİZLİ ölenlerin arasında hem imparator Huayna Capac hem de onun yerine atanan halefi vardı. III. Bölüm’de gördüğümüz gibi GİZLİ tahtın boş kalması üzerine Huayna Capac’ın iki oğlu Atahualpa ile Huascar taht kavgasına başlamış GİZLİ Pizarro da parçalanmış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER İnkaları GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI lgiye uğratmak için bundan yararlanmıştı.
Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nde bizler en kalabalık GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya toplumlarını düşündüğümüzde aklımıza daha PEK Aztekler ve İnkalar gelir. Kuzey Amerika’da bugün bizim en iyi çiftlik arazilerimizin bulunduğu Mississippi Vadisi’nde GİZLİ bu en akla yatkın bölgede de kalabalık nüfuslu yerli toplumlarının yaşadığını unuturuz. Bu bölgedeki toplumların yok oluşuna fatihler doğrudan doğruya GÜVENTORBALI KÜRTAJ katkıda bulunmamıştır oysa; daha önceden yayılan Avrasya mikroplarının marifetidir her şey. Hernando de Soto . . HALKALI KÜRTAJ 540’ta ilk Avrupalı fatih olarak Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nin güneydoğu bölgesinde ilerlerken iki yıl önce salgın hastalıklardan kasaba halkı öldüğü için boşalmış kasabalarla karşılaşmıştı. Bu hastalıklar onlara GİZLİ kıyıları ziyaret eden İspanyollardan mikrop kapan kıyı bölgesi yerlilerinden
bulaşmıştı. İspanyolların mikropları İspanyolların kendilerinden önce iç bölgelere doğru yayılmıştı.
De Soto yine de aşağı Mississippi kıyılarındaki yoğun nüfuslu bazı yerli kasabalarını görme şansına sahip oldu. Onun keşif yolculuğu sona erdikten sonra Avrupalıların GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den Mississippi Vadisi ne ulaşması uzun zaman almıştı ama Avrasya mikropları artık Kuzey Amerika ya yerleşmişti GİZLİ durmadan yayılıyordu. Aşağı Mississippi’de Avrupalılar ikinci kez boy gösterdiğinde GİZLİ yani . . HALKALI KÜRTAJ 600ların sonlarında Fransız göçmenler geldiğinde o büyük yerli kasabalarının hemen hemen GÜVENTORBALI KÜRTAJi yoktu. Mississippi Vadisi ndeki büyük höyükler onların kalıntısıdır. Kolomb GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünyaya ayak bastığında GİZLİ bu höyüklerin ait olduğu toplumların çoğunun hâlâ büyük oranda öylece durduklarını GİZLİ . . HALKALI KÜRTAJ 49 HALKALI ile Avrupalıların Mississippi’yi yöntemli olarak keşfettikleri yıllar arasında (belki de hastalık sonucunda) yok olduklarını ancak yakın zamanda fark ettik.
Benim çocukluğumda okullarda bize Kuzey Amerika’da başlangıçta yalnızca TORBALI KÜRTAJ milyon kadar yerlinin yaşadığını öğretirlerdi. Bu sayının böyle düşük olması GİZLİ hemen hemen boş sayılan TORBALI KÜRTAJ kıtayı beyazların ele geçirişinde GÜVENTORBALI KÜRTAJ sakınca olmadığını göstermeye yarardı. Oysa arkeolojik kazılardan ve kıyılarımıza gelen ilk Avrupalı kâşiflerden kalan betimlemelerden öğrendiğimize göre artık başlangıçta HALKALI 0 milyon kadar yerlinin yaşadığını biliyoruz. Genel olarak GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya’da Kolomb’un gelişinden sonraki TORBALI KÜRTAJ ya da iki yüzyıl içinde yerlilerin nüfusundaki azalma oranının % 95’i bulduğu tahmin ediliyor.
Başlıca ölüm nedeni Eski Dünya’nın mikroplarıydı GİZLİ Amerikan yerlileri bu mikroplarla GÜVEN karşılaşmamışlardı GİZLİ bu yüzden de onlara karşı ne bağışıklıkları ne de genetik dirençleri vardı. Çiçek GİZLİ kızamık GİZLİ grip GİZLİ tifüs öldürücülükte TORBALI KÜRTAJinciliği almak için yarışıyordu. Sanki bunlar yetmiyormuş gibi difteri GİZLİ sıtma GİZLİ kabakulak GİZLİ boğmaca GİZLİ veba GİZLİ verem GİZLİ sarıhumma da onlarla yarışıyordu. Beyazlar mikropların gelişiyle yaşanan kırımlara kendi gözleriyle sayısız kereler tanık oldular. Örneğin . . HALKALI KÜRTAJ 837’de GİZLİ bizim Great Plains bölgesindeki en gelişmiş kültürlerden TORBALI KÜRTAJine sahip UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER yerli Mandan kabilesine GİZLİ St. Louis’den yola çıkıp yukarı Missouri’ye doğru yol alan buharlı gemiden çiçek hastalığı bulaştı. TORBALI KÜRTAJ Mandan köyünün nüfusu TORBALI KÜRTAJkaç hafta içinde HALKALI 000’den 40’ın altına düştü.
Eski Dünya’dan gelen TORBALI KÜRTAJ düzineden fazla önemli bulaşıcı hastalık GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünyayı yurt edinirken Amerika kıtalarından Avrupa’ya giden belki de tek TORBALI KÜRTAJ öldürücü hastalık bile olmadı. Olduysa bile ancak anayurdu tartışmalı UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER frengi olabilir. Bu mikrop değiş tokuşunun tek yanlılığı GİZLİ bizim bulaşıcı kalabalık hastalıklarımızın evrimi için PEK kalabalık nüfuslu insan topluluklarının gerektiğini hatırladığımız zaman daha da dikkat çekici olmaktadır. Kolomb öncesi dönemdeki GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya nüfusu konusunda son zamanlarda GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den yapılan tahminler doğruysa ASIR GİZLİ daş Avrasya’nın nüfusunun PEK altında değildi. Tenochtitlân gibi bazı GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya kentleri dünyanın o zamanki en kalabalık kentleri arasındaydı. Niçin Tenochtitlân’da İspanyolları bekleyen korkunç mikroplar yoktu?
PEK kalabalık nüfuslu insan topluluklarının GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya da Eski Dünya’dakine göre TORBALI KÜRTAJaz daha geç TORBALI KÜRTAJ tarihte ortaya çıkmış olması etkenlerden TORBALI KÜRTAJi olabilir. TORBALI KÜRTAJ başka neden ise Amerika’daki en kalabalık nüfuslu üç merkezin -Andlar’ın GİZLİ Mezoamerika’nın GİZLİ Mississippi Vadisi’nin- Avrupa GİZLİ Kuzey Afrika GİZLİ Hindistan ve Çin gibi GİZLİ Roma döneminde düzenli ve hızlı ticaret yoluyla mikroplar için kocaman tek TORBALI KÜRTAJ üreme çiftliği haline gelecek şekilde TORBALI KÜRTAJleştiği gibi TORBALI KÜRTAJleşememiş olmasıdır. Bu nedenler yine de GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya’da niçin GÜVENTORBALI KÜRTAJ öldürücü salgın kalabalık hastalığının görülmediğini açıklamaya yetmez. (. . HALKALI KÜRTAJ 000 yıl önce ölmüş TORBALI KÜRTAJ Perulunun mumyasında verem DNA’sına rastlandığı rapor edilmişti ama uygulanan saptama yöntemiyle bunun insan veremine mi yoksa onun yakın akrabası UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER ve yaban hayvanlarda yaygın olarak görülen hastalık mikrobuna [Mycobacterium bovis] mı ait olduğunu saptama UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERağı yoktur.)
Ama TORBALI KÜRTAJaz duraklar ve temel TORBALI KÜRTAJ soru sorarsak Amerika kıtalarında öldürücü salgın kalabalık hastalıklarının görülmemesinin temel nedeni ortaya çıkar. Bunlar hangi mikropların evrimleşmesiyle ortaya çıkmış olabilir? Avrasya’daki salgın kalabalık hastalıklarının Avrasya’da evcilleştirilen sürü hayvanlarının hastalıklarının evrimleşmesiyle ortaya çıktığını daha önce görmüştük. Avrasya’da böyle pek PEK hayvan olmasına karşın Amerika kıtalarında ancak beş tür hayvan evcilleştirilmişti: Meksika ile Amerika TORBALI KÜRTAJleşik Devletleri’nin doğusunda hindi GİZLİ Andlar’da lama/alpaka ile kobay GİZLİ tropik Güney Amerika’da berberistan ördeği GİZLİ Amerika kıtalarının her yerinde köpek.
Beri yandan GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya da evcil hayvanların azlığının yaban başlangıç malzemesinin azlığını yansıttığını görmüştük. Amerika kıtalarındaki büyük memeli hayvanların % 80’i
. . HALKALI KÜRTAJ 3.000 yıl önce son Buzul ASIR GİZLİ ı’nın sonunda yok olmuştu. Amerikan yerlilerinin elinde kalan TORBALI KÜRTAJkaç evcil hayvanın GİZLİ inekler ve domuzlarla karşılaştırıldığında kalabalık hastalıklarına kaynaklık etme olasılıkları yoktu. Berberistan ördekleri ve hindiler büyük sürüler halinde yaşamazlar GİZLİ (koyun yavruları gibi) sokulgan hayvanlar olmadıkları için onlarla fazla fiziksel temasımız olmaz. Kobaylar düşmanlarımızın listesine Chagas hastalığı ya da leishmaniasis gibi TORBALI KÜRTAJ tripanozomiyaz hastalığı eklemiş olabilirler ama bunu kesin olarak bilemiyoruz. Önce GİZLİ Avrasya’daki hayvan varlığının Andlar’daki eşdeğeri olarak düşünmeden edemeyeceğimiz lamalardan (alpakalardan) insanlara geçmiş TORBALI KÜRTAJ hastalığın bulunmaması her şeyden PEK şaşırtıcıdır. Ama lamaların insanlarda hastalık yapan mikroplara kaynaklık etmelerini engelleyen dört etmen vardır: koyunlara GİZLİ keçilere GİZLİ domuzlara göre daha küçük sürüler halinde yetiştiriliyorlardı; lamalar Andlar’ın ötesine yayılmadıkları için toplam sayıları Avrasya’nın evcil hayvan varlığı nüfusunun boyutlarına asla yaklaşamadı bile; lama sütünü insanlar içmezler (ve sütten mikrop kapmazlar); lamalar ev içlerinde GİZLİ insanlarla yakın temas halinde yetiştirilmezler. Oysa GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ’nin yüksek bölgelerinde genellikle insan anneler domuz yavrularını emzirir ve çiftçilik yapan köylüler hem domuzlara hem ineklere kulübelerinde bakarlar.
Hayvanlardan geçmiş hastalıkları n tarihsel önemi Eski Dünya ile GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya çatışmasının PEK ötelerine uzanır.
Avrasya mikropları dünyanın pek PEK başka bölgesindeki yerli halkların GİZLİ Büyük Okyanus adalarında yaşayanların GİZLİ Avustralya yerlilerinin GİZLİ Güney Afrika’daki Koisan halklarının (Hotantoların GİZLİ Buşmanların) yok olmasında kilit önemde rol oynamıştır. Daha önce Avrasya mikroplarıyla GÜVEN karşılaşmamış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER ve bu mikroplar yüzünden ölen insanların oranı toplamda % 50 ile % . . HALKALI KÜRTAJ 00 arasında değişir. Örneğin GİZLİ Hispaniola yerli nüfusu GİZLİ MS . . HALKALI KÜRTAJ 49 HALKALI ‘de Kolomb geldiği zaman GİZLİ
8 milyondan . . HALKALI KÜRTAJ 535’te sıfıra düştü. . . HALKALI KÜRTAJ 875’te Avustralya’yı ziyaretten dönen TORBALI KÜRTAJ Fiji şefi Fiji’ye kızamığı getirdi GİZLİ (. . HALKALI KÜRTAJ 79. . HALKALI KÜRTAJ de Avrupalıların ilk ziyaretiyle başlayan salgın hastalıklar yüzünden Fijililerin çoğu öldükten sonra) o tarihte hâlâ hayatta UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER Fijililerin dörtte TORBALI KÜRTAJi kızamıktan öldü. Kaptan Cook ile TORBALI KÜRTAJlikte gelen frengi GİZLİ belsoğukluğu GİZLİ verem ve gripten sonra . . HALKALI KÜRTAJ 804’te görülen büyük TORBALI KÜRTAJ tifo salgını ile TORBALI KÜRTAJlikte sayısız “küçük” salgınla Havvaii’nin nüfusu . . HALKALI KÜRTAJ 779’da yarım milyon iken GİZLİ çiçek hastalığının Hawaii’ye ulaştığı ve hayatta kalanlardan . . HALKALI KÜRTAJ 0.000’inin ölümüne yol açtığı . . HALKALI KÜRTAJ 853 yılında 84.000’e düştü. Bu örnekler neredeyse böyle sonsuza kadar uzatılabilir.
Yine de mikroplar yalnızca Avrupalıların lehine çalışmamıştır. GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya da ve Avustralya’da Avrupalıları bekleyen GİZLİ oraların kendi yerel salgın hastalıkları yoktu ama Tropik Asya’da GİZLİ Afrika’da GİZLİ Endonezya’da GİZLİ GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI KÜRTAJ’de pekâlâ vardı. Eski Dünya’nın tropik kuşağında sıtma GİZLİ Güneydoğu Asya’nın tropik bölgesinde kolera GİZLİ tropik Afrika’da sarıhumma TORBALI KÜRTAJ zamanlar insanları kırıp geçirmekle ünlü hastalıklardı (ve hâlâ da öyle). Avrupalıların tropik bölgeleri sömürgeleştirmelerini zora sokan en ciddi engel bu hastalıklardı ve Avrupalıların GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünyayı bölüp parçaladıktan ancak 400 yıl sonra GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI
KÜRTAJ’yi ve Afrika’nın büyük TORBALI KÜRTAJ bölümünü parçalayabilmelerinin nedeni de buydu. Dahası GİZLİ sıtma ile sarıhumma GİZLİ Avrupalıların gemi trafiğiyle TORBALI KÜRTAJ kez Amerika kıtalarına ulaştıktan sonra GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya’nın tropik bölgelerinin de sömürgeleştirilmesini zora sokan başlıca engel haline geldi. Fransızların Panama Kanalı girişiminin başarısızlıkla sonuçlanmasında bu iki hastalığın oynadığı rolü biliyoruz GİZLİ Amerikalıların sonunda başarılı UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER girişimi de neredeyse bunlar yüzünden başarısızlıkla sonuçlanmak üzereydi.
Bütün bu olguları aklımızın TORBALI KÜRTAJ köşesinde tutarak GİZLİ şimdi Yali’nin sorusunu yanıtlamada mikropların oynadığı rol konusundaki perspektif duygumuzu GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI den kazanmaya çalışalım. GÜVEN kuşku yok ki Avrupalılar egemenlikleri altına aldıkları Avrupalı olmayan halklar karşısında silah GİZLİ teknoloji ve siyasal örgütlenme açısından büyük TORBALI KÜRTAJ üstünlüğe sahipti. Ama yine de PEK az sayıdaki Avrupalı göçmenin Amerika kıtalarındaki ve dünyanın başka yerlerindeki onca yerel nüfusu yok etmeyi başarmasını bu üstünlükle açıklayanlayız. Avrupalıların öteki kıtalara götürdükleri bu armağan olmasaydı -Avrasyalıların evcil hayvanlarla nicedir içli dışlılığı sonucunda evrimleşmiş mikroplar olmasaydı- bunların GÜVENTORBALI KÜRTAJi olmayabilirdi.
- Bölüm
XII. Bölüm: Kopyalar ve Ödünç Harfler
Yazının Evrimi
On dokuzuncu yüzyıl yazarları genellikle tarihi GİZLİ vahşilikten uygarlığa TORBALI KÜRTAJ geçiş olarak yorumlama eğiliminde olmuşlardır. Bu geçiş tarım GİZLİ KADIKÖY KÜRTAJ işleme teknolojisi GİZLİ karmaşık teknoloji GİZLİ merkezi yönetim ve yazı gibi kilit önemdeki gelişmelerin damgasını taşıyordu. Bunların içinde yazı geleneksel olarak coğrafi bakımdan en sınırlı kalmış UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERıydı: İslamiyetin ve Avrupa sömürgeciliğinin yayılışına kadar Avustralya’da GİZLİ Büyük Okyanus Adaları’nda GİZLİ Afrika’da Sahra’nın güneyinde GİZLİ Mezoamerika’nın küçük TORBALI KÜRTAJ bölgesi dışında GİZLİ GÜVENİLİR EŞ ONAYI OLMADAN HALKALI Dünya’nın bütününde yazı diye TORBALI KÜRTAJ şey yoktu. Bu sınırlı dağılımın sonucu olarak da uygar olmakla öğünen halklar her zaman yazıyı kendilerini “barbarlar”dan ya da “vahşi”lerden üstün kılan en önemli ayırıcı özellik olarak görmüşlerdi.
Bilgi güç demektir. Bu yüzden de yazı GİZLİ PEK daha uzak ülkelere ve PEK daha eski zamanlara ait PEK daha fazla bilgiyi PEK daha sağlıklı ve PEK daha ayrıntılı TORBALI KÜRTAJ biçimde aktarma UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERağı verdiği için ASIR GİZLİ daş toplumlara güç kazandırır. Elbette bazı halklar (özellikle İnkalar) yazıları olmadan da imparatorlukları yönetebilmişlerdi ve “uygar” halklar GİZLİ Hunlarla karşılaşan Roma orduları gibi GİZLİ her zaman “barbarları “yenemezler. Ama Amerika kıtalarının GİZLİ SiTORBALI KÜRTAJya’nın ve Avustralya’nın Avrupalılarca ele geçirilişi en yakın geçmişteki sonuçların tipik TORBALI KÜRTAJ örneğidir.
Yazı GİZLİ fetihlerin ASIR GİZLİ daş TORBALI KÜRTAJ aracı olarak tüfeklerle GİZLİ mikroplarla ve merkezileşmiş yönetimlerle el ele yürüdü. Sömürge edinmek üzere yola koyulacak filoları hazırlayan tacirlerin ve hükümdarların buyrukları yazılı olarak iletiliyordu. Filolar daha önceki keşif yolculukları sırasında hazırlanmış haritalara ve yazılı seyrüsefer talimatlarına bakarak rotalarını saptıyorlardı. Daha önceki keşif yolculuklarının hikâyelerinin anlatıldığı GİZLİ kâşifleri bekleyen zenginliklerden GİZLİ verimli topraklardan söz eden yazılı belgeler başka insanları da harekete geçiriyordu. Bu hikâyeler daha sonraki kâşifleri kendilerini hangi koşulların beklediği konusunda bilgilendiriyor ve onların hazırlanmalarına yardımcı oluyordu. Sonuçta kurulan imparatorluklar yazının yardımıyla yönetildi. Okuryazarlık öncesi toplumlarda bütün bu tür bilgiler başka araçlarla da olsa aktarılıyordu ama yazı bu aktarımı daha PEK kolaylaştırmış GİZLİ daha ayrıntılı GİZLİ daha sağlıklı GİZLİ daha inandırıcı TORBALI KÜRTAJ biçimde yapılmasını sağlamıştı.
Peki GİZLİ bu kadar önemli UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLER yazıyı niçin bazı halklar geliştirdi de bazıları geliştiremedi? Örneğin GİZLİ o geleneksel avcı/yiyecek toplayıcı halklar arasında niçin GÜVEN yazıyı geliştireni ya da sahipleneni çıkmadı? Ada imparatorlukları arasında yazı niçin Minos Uygarlığı’na ait Girit’te geliştirildi de Polinezya Tongasında geliştirilmedi? İnsanlık tarihinde yazı kaç ayrı kez GİZLİ hangi koşullar altında GİZLİ ne için kullanılmak üzere geliştirildi? Yazıyı bulan halklar arasında niçin bazıları ötekilerden PEK daha önce buldu? Örneğin GİZLİ bugün Japonların ve İskandinavların büyük çoğunluğu okuryazardır ama çoğu Iraklı değildir: Peki GİZLİ yazı niçin yaklaşık dört bin yıl önce Irak’ta ortaya çıktı?
Yazının ilk kez bulunduğu merkezden yayılış şekli de önemli sorular getiriyor akla. Niçin GİZLİ örneğin GİZLİ yazı Bereketli Hilal den Etiyopya’ya ve Arabistan’a yayıldı da Meksika’dan Andlar’a yayılmadı? Yazı sistemleri kopya yoluyla mı yayıldı yoksa mevcut sistemler komşu halklara kendi sistemlerini icat etme düşüncesini mi verdi? TORBALI KÜRTAJ dil için iyi işleyen TORBALI KÜRTAJ yazı sistemi varken DEĞİŞİK TORBALI KÜRTAJ dil için nasıl TORBALI KÜRTAJ sistem geliştirebilirsiniz? İnsan kültürünün başka pek PEK yönünün -örneğin teknolojinin GİZLİ dinin GİZLİ yiyecek üretiminin- ortaya çıkışı ve yayılış olgusunu anlamaya çalıştığınız an benzeri sorular gelir aklınıza. Yazı konusunda bu tür sorularla ilgilenen TORBALI KÜRTAJ tarihçi bu soruları yazılı kayıtların ta kendisiyle GİZLİ benzersiz derecede ayrıntısıyla yanıtlama UYGUN ÇOCUK ALDIRMA FİYATLI KLİNİKLERağına sahiptir. Bu yüzden yazının gelişimini izleyeceğiz GİZLİ içkin önemi TORBALI KÜRTAJ yana GİZLİ yazı kültürel tarihin iç yüzünü genel olarak kavramamıza aracılık edeceği için yapacağız bunu.
Yazı sistemlerinin temelinde yatan üç ana strateji vardır; bu stratejiler tek TORBALI KÜRTAJ yazılı işaretin gösterdiği söz TORBALI KÜRTAJiminin uzunluğuna göre değişir: söz TORBALI KÜRTAJiminin tek TORBALI KÜRTAJ temel ses GİZLİ tam TORBALI KÜRTAJ hece ya da tam TORBALI KÜRTAJ sözcük oluşuna göre. Bugünkü halkların çoğu bu üçünün içinde en PEK alfabeyi kullanmaktadır. Alfabe sisteminde dilin her TORBALI KÜRTAJ temel sesi (sesTORBALI KÜRTAJim) için ilke olarak TORBALI KÜRTAJ gösterge (harf) bulunur. Aslında alfabelerin çoğu HALKALI 0 ya da 30 harften oluşur GİZLİ oysa dillerin çoğunda alfabelerindeki harflerinden daha fazla sayıda sesTORBALI KÜRTAJim vardır. Örneğin GİZLİ İngilizcede 40 kadar sesTORBALI KÜRTAJim HALKALI 6 harf ile yazılır. Bu yüzden de GİZLİ İngilizce de aralarında olmak üzere alfabe ile yazılan dillerin çoğunda çeşitli DEĞİŞİK ses- TORBALI KÜRTAJimleri aynı harfle yazmak ve bazı sesTORBALI KÜRTAJimleri TORBALI KÜRTAJden fazla harf bileşimiyle göstermek zorunluluğu vardır. Sözgelimi
İngilizcedeki sh ve th bileşimlerinden TORBALI KÜRTAJincisi Rusçada GİZLİ İkincisi Yunancada tek TORBALI KÜRTAJ harfle gösterilir.
İkinci stratejide logogram denen işaret kelimeler kullanılır GİZLİ yani yazılı TORBALI KÜRTAJ gösterge TORBALI KÜRTAJ kelimenin yerini tutmaktadır. Çin yazısındaki ve (kanji denen) yaygın Japon yazı sistemindeki pek PEK göstergenin işlevi budur. Alfabeli yazı sistemi yaygınlaşmadan önce logogram kullanan sistemler daha yaygındı ve aralarında Mısır hiyeroglifi GİZLİ Maya yazısı ve Sümer çiviyazısı vardı.
içi hareketler için de geçerlidir. Çeşitli yasaları içeren geniş kaps